کاهش آنزیم‌های کبدی در خانه ( با عکس )

SGPT یا ALT آنزیمی است که عمدتاً در کبد یافت می‌شود و آنزیم کبدی محسوب شده که برای تولید انرژی حیاتی است . این آنزیم بیشتر در کبد و کلیه‌ها تجمع دارد ، اما در دیگر مکان‌ها مانند قلب و ماهیچه نیز یافت می‌شود . درزمانی که کبد آسیب می‌بیند ، آنزیم کبدی از سلول نشت کرده و وارد جریان خون می‌شود .

با یک آزمایش خون استاندارد و راحت می‌توانید به‌سادگی میزان آن را تشخیص داده و با عوض کردن سبک زندگی ، مصرف دارو و استفاده از داروهای گیاهی البته بسته به علت بالا رفتن آن ، این آنزیم را کاهش داد .

اصلاح رژیم غذایی

ویتامین D بیشتری مصرف کنید . کبد آسیب‌دیده باعث می‌شود که آنزیم‌های کبدی در خون ترشح شوند . با توجه به مطالعه اخیر ، ویتامین D از آسیب کبدی جلوگیری کرده و باعث کاهش آنزیم‌های کبدی می‌شود . افرادی که سطح ویتامین D در آن‌ها بالاست در ریسک کمتری نسبت به آسیب‌های کبدی قرار دارند .

با توجه به مطالب گفته‌شده ، ایده خوبی است که حداقل از 1 میوه یا سبزی که دارای ویتامین D زیادی است در روز مصرف کنید تا باعث دفع بیماری‌های کبدی شوید .

منابع ویتامین D

• سبزیجات برگ‌دار
• ماهی
• روغن جگر ماهی
• غلات صبحانه غنی‌شده
• خاویار
• شیر سویا
• لبنیات
• تخم‌مرغ
• قارچ
• سیب
• پرتغال

رژیم غذایی پایه گیاهی و غنی از مواد مغذی داشته باشید . مواد غذایی ارگانیک بخورید تا کبد را تنظیم کنید ، به پاک‌سازی کبد و به تولید سلول‌های جدید کمک کرده و باعث متوقف کردن ترشح آنزیم‌های کبدی در خون شوید .

این مواد غذایی اغلب غنی از آنتی‌اکسیدان ، ویتامین‌ها و موادمعدنی هستند ، به‌علاوه چربی پایینی دارند ، به‌عبارت‌دیگر برای کل بدن عالی هستند .

روی مصرف مواد غذایی کامل ( سبوس‌دار ) تمرکز کنید و غذای مصرفی خود را خودتان بپزید . از مواد غذایی فرآوری شده تا جایی که می‌شود دوری‌کنید .

مطمئن شوید که رژیم غذایی شما دارای رنگ‌های زیادی باشد . سبزیجات برگ‌دار سبزرنگ ، کلم بروکلی ، هویج ، کدو و میوه‌های مختلفی را در رژیم غذایی خود بگنجانید . همچنین آجیل ، غلات کامل ، لبنیات کم‌چرب و همچنین گوشت کم‌چرب را در رژیم غذایی خود بگنجانید .

از مواد غذایی دارای چربی بالا خودداری کنید . مواد غذایی چرب عموماً برای تجزیه شدن برای استخراج مواد مغذی برای کبد سخت هستند . بودن مقداری چربی در کبد طبیعی است ، اما اگر این چربی بیش از 10% باشد به آن کبد چرب گفته می‌شود .

وجود این سلول‌های چربی می‌تواند منجر به التهاب کبد و آسیب به بافت اطراف آن شود . اگر کبد آسیب‌دیده باشد ، باعث آزادسازی زیاد آنزیم‌های کبدی در خون می‌شود .

بهترین راه این است که از مواد غذایی چرب مانند : مواد غذایی‌ای که عمیقاً سرخ‌شده‌اند ، گوشت چرب ، پوست مرغ ، روغن نارگیل ، کره ، پنیر ، مواد غذایی فرآوری شده ، سوسیس ، هله هوله و نوشیدنی‌های گازدار استفاده نکنید .

از مصرف مواد غذایی دارای نمک یا سدیم بالا خودداری کنید . بودن نمک اضافی در بدن ، مخصوصاً در کبد ، باعث تورم و نگه‌داشتن آب در بدن می‌شود . این کار باعث سخت‌تر کردن کار برای کبد جهت تصفیه خون می‌شود . باگذشت زمان این منجر به آسیب کبدی شده و باعث می‌شود تا سطح آنزیم‌های کبدی در خون زیاد شوند .

جوش‌شیرین ، سس سالاد ، سوسیس ، ترشی ، شور و دیگر مواد غذایی فرآوری شده را نباید مصرف کنید ، همچنین به غذای خود نمک نزنید .

از آنجایی نمک در همه‌جا حضور دارد ، سعی کنید خودتان آشپزی کنید تا روی میزان مصرف آن کنترل داشته باشید . بزرگسالان به‌صورت متوسط به‌روزی 2300 میلی‌گرم نمک نیاز دارند .

اصلاح سبک زندگی

الکل مصرف نکنید . الکل برای کبد بسیار مضر است و می‌تواند کاملاً کبد را از کار بی اندازد . وقتی‌که الکل هضم می‌شود ، مستقیماً وارد خون می‌شود . کل خون وارد کلیه شده و تصفیه می‌شود . حالا نوبت به کار کبد می‌رسد تا تمامی سموم در بدن که شامل الکل نیز می‌شود را از آن خارج کند . باگذشت زمان این کار می‌تواند باعث آسیب جدی به کبد شود . با بیشتر شدن آسیب به کبد نشت SGPT در خون بیشتر می‌شود .

مصرف الکل یکی از مقصرین اصلی در بیماری‌های کبد مانند کبد چرب ، سیروز کبدی و هپاتیت است .

به‌صورت روزانه ورزش کنید . ورزش‌های ساده مانند سریع راه رفتن ، آرام دویدن و شنا کردن می‌توانند باعث بهبود سطح سلامتی شما شده و به‌علاوه به سالم نگه‌داشتن کبد شما نیز کمک کنند .

فعال بودن باعث دفع سموم از طریق تعریق می‌شود . همچنین این کار به سوزاندن چربی و مناسب نگه‌داشتن تناسب اندام شما می‌انجامد .

ورزش باعث تولید ماهیچه کم‌چرب ، ارگان‌های سالم در بدن ( مانند : کبد و قلب ) و نگه‌داشتن بدن در وضعیت مناسب می‌شود . کمتر بودن سموم در بدن باعث راحت‌تر کردن کار کبد شده و به آن اجازه می‌دهد تا از انرژی موجود برای تقویت سلول‌های خود استفاده کند .

حداقل روزانه 30 دقیقه ورزش می‌تواند باعث ایجاد تغییر در سلامت کبد شما شود .

سیگار کشیدن را ترک کنید . اما چگونه ؟

سیگار دارای مواد سمی مانند نیکوتین و آمونیاک است . درزمانی که شما در معرض این سموم قرار می‌گیرید ، آن‌ها به پوست شما می‌چسبند و جذب می‌شوند ، و باعث می‌شوند که کبد شما بیشتر کار کند تا آن‌ها را تصفیه کند تا بدن را از شر این سموم خلاص کند . بهتر است از دود دست‌دوم سیگار نیز دوری‌کنید ، زیرا تأثیر مشابهی دارد .

البته سیگار فقط برای آنزیم‌های کبدی بد نیست ، و تأثیرات بدی روی قلب ، ریه ، کلیه ، پوست ، مو و ناخن نیز دارد .

از قرارگیری در مقابل دیگر مواد شیمیایی جلوگیری کنید . شما باید از آلودگی هوای دارای دود ، بنزین و آمونیاک به همراه دیگر مواد شیمیایی مضر که در هوا وجود دارد ، دوری‌کنید . اگر در محیطی آلوده کار یا زندگی می‌کنید و مرتباً در معرض مواد شیمیایی مضر قرار می‌گیرید ، تا جایی که می‌توانید باید از قرار گرفتن در معرض آن‌ها جلوگیری کنید . این سموم ممکن است از روی پوست شما جذب‌شده و باعث آسیب به کبد و بالا رفتن سطح آنزیم‌های کبدی شما شوند .

اگر در محل آلوده کار می‌کنید ، دستکش بلند دستتان کنید ، لباس آستین‌بلند بپوشید ، ماسک بزنید و شلوار بپوشید . حواستان باشد که باید دقت بیشتری در مورد آلودگی داشته باشید ، مخصوصاً اگر طولانی‌مدت در معرض آن هستید .

اگر اضافه‌وزن دارید یا چاق هستید ، روی کاهش وزن خود کار کنید . اگر درگیر مشکل اضافه‌وزن هستید ، ممکن است در ریسک ایجاد کبد چرب باشید . که می‌تواند منجر بالا رفتن آنزیم‌های کبدی در شما شود . با پزشک خود صحبت کنید تا راهی مؤثر و ایمن را برای کاهش وزن به شما ارائه دهد . شاید هم شمارا به پزشک تغذیه ارجاع دهد .

البته برای کاهش وزن اصولی می‌توانید مقاله ” کاهش وزن علمی ” را مطالعه بفرمایید .

برای بیشتر افراد ایمن‌ترین و مؤثرترین راه کاهش وزن ، ورزش و مصرف میزان درست و سالم مواد غذایی و استفاده نکردن از مواد غذایی فرآوری شده است .

با پزشک خود صحبت کنید تا نوع رژیم غذایی مناسب و ورزشی که مناسب شما است را به شما پیشنهاد بدهد .

درمان‌های پزشکی

آزمایش خون بدهید . سطح آنزیم‌های کبدی شما به‌راحتی با آزمایش خون قابل‌اندازه‌گیری است . درصورتی‌که آسیب کبدی حاد باشد به‌صورت قابل‌ملاحظه‌ای آنزیم‌های کبدی شما بالا می‌رود . به‌هرحال آنزیم‌های کبدی باید به‌دقت بررسی شوند ، زیرا ممکن است به دلیل فعالیت‌های سنگین ورزشی و تحرک بیش‌ازحد ، میزان آن به‌درستی اندازه‌گیری نشود .

تنها با اندازه‌گیری آنزیم‌های کبدی نمی‌توان آسیب‌های کبدی را تشخیص داد . این آزمایش باید با دیگر تست‌ها ترکیب شود تا ثابت شود که واقعاً بیمار کبدش آسیب‌دیده است یا خیر !!!

علت‌های زیادی ممکن است باعث تغییر در آنزیم‌های کبدی شود . به‌عنوان‌مثال کبد چرب غیرالکلی می‌تواند منجر به بالا رفتن خفیف آنزیم‌های کبدی شود .

کبد چرب موقعیتی است که با چاقی و مقاومت بدن در برابر انسولین ارتباط دارد . همچنین بالا بودن خفیف آنزیم‌های کبدی می‌تواند با بیماری تیروئید و ورزش‌های سنگین مرتبط باشد .

از مصرف خودسرانه دارو اجتناب کنید . اگر در حال حاضر کبد شما آسیب‌دیده باشد و شما به مصرف خودسرانه دارو ادامه دهید ، کبد به دلیل متابولیسم کردن داروها و تصفیه مواد مضر بار بیشتری تحمل می‌کند که می‌تواند باعث آسیب بیشتر کبدی شود .

بعضی از داروها هستند که برای کبد سمی هستند . پزشک شما ممکن است داروهای غیر سمی برای کبد شما تجویز کند . با داروساز خود نیز می‌توانید در مورد داروهای مضر برای کبد مشورت کنید .

داروهایی مانند آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای مسکن ضدالتهابی می‌توانند روی سطح SGPT و SGOT تأثیر بگذارند . خیلی خوب است که با پزشک خود مشورت کنید تا از مصرف داروهایی که باعث ایجاد آسیب کبدی در شما می‌شوند جلوگیری کنید .

حواستان به مصرف داروهایی که دارای استامینوفن هستند ، باشد . استامینوفن یک داروی شایع است که در بسیاری از داروهای بدون نیاز به نسخه مثلاً مسکن‌ها و داروهایی که برای سرماخوردگی و آنفولانزا است وجود دارد .

مصرف داروهای کورتیکواستروئید را امتحان کنید ( حتماً زیر نظر پزشک ) . این داروها با کاهش فعالیت سیستم ایمنی بدن ، تأثیر خودشان را نشان می‌دهند . همچنین با کاهش تولید مواد شیمیایی که باعث التهاب و شل شدن بافت آسیب‌دیده کبد می‌شود خواهند شد .

این داروها را می‌توان به‌صورت خوراکی یا وریدی استفاده کرد . استروئیدهای معمول شامل : هیدروکورتیزون ، Prednisone ، فلودروکورتیزون می‌شود .

وقتی‌که التهاب فروکش کند ، کبد شروع به بازسازی سلول‌های خود می‌کند ، بنابراین آنزیم‌های کبدی خون کم می‌شوند .

با پزشک خود درباره تجویز و مصرف این داروها صحبت کنید .

داروهای ضدویروسی مصرف کنید . به دلیل اینکه عفونت کبد به دلیل ویروس ایجاد می‌شود مثل هپاتیت ، بعد از آزمایش خون پزشک شما می‌فهمد که کدام ویروس مشکل را ایجاد کرده و باعث عفونت شده ، بنابراین با تجویز داروهایی مانند : Entecavir , Sofosbuvir , Telaprevir و غیره می‌تواند به شما کمک کند .

با پزشک خود درباره مصرف اینترفرون ها صحبت کنید . این‌ها پروتئین‌هایی هستند که از بدن میزبان برای پاسخ به ویروس‌ها ، باکتری‌ها ، تومورها و انگل‌های خارجی واردشده به بدن ترشح می‌شوند . مصرف این داروها باعث تحریک کردن سیستم ایمنی بدن شده تا ایمنی بدن را نسبت به آن‌ها بالا ببرد .

با ریشه‌کن کردن عفونت آنزیم‌های کبدی پایین می‌آیند . کبد شروع به بازسازی و تنظیم سطح آنزیم‌های کبدی می‌پردازد . با سلول‌های جدید آنزیم‌های کبدی نمی‌توانند به داخل جریان خون وارد شوند .

اینترفرون ها می‌توانند عوارض بسیار گسترده‌ای داشته باشند ، مانند : سرگیجه ، ریزش مو ، کاهش اشتها ، خستگی ، مشکل در تنفس و علائمی مانند آنفولانزا . همیشه با پزشک خود درباره ریسک و عوارض این داروها ، قبل از شروع به مصرف دارو مشورت کنید .

درمان‌های گیاهی را امتحان کنید . تغییر سبک زندگی ، مصرف دارو به همراه مصرف داروهای گیاهی ممکن است باعث کمک به کاهش سطح آنزیم‌های کبدی در خون شوند . البته باید حواستان باشد که داروها با داروهای گیاهی تداخل نداشته باشند .

حتماً قبل از شروع مصرف داروهای گیاهی با پزشک خود مشورت کنید ، برخی از داروهای مؤثر در کاهش آنزیم‌های کبدی :

اینوزیتول : این گیاه در کبد باعث تجزیه کردن چربی می‌شود . به‌هرحال باید بدانید که مصرف آن می‌تواند باعث درد شکمی و اسهال شود . این قرص به‌صورت 500 و 1000 میلی‌گرمی موجود می‌باشد . می‌توانید قرص 500 میلی‌گرمی را روزی 3 بار بخورید .

ریشه باباآدم : این گیاه باعث پاک‌سازی کبد و جلوگیری از آسیب بیشتر به کبد می‌شود . مکمل آن به‌صورت 500 و 1000 میلی‌گرمی در دسترس است . می‌توانید نوع 500 میلی‌گرمی آن را روزی 3 بار در روز میل کنید .

بهترین میزان سطح SGPT چه میزان است ؟

محدوده مرجع آن با توجه به روشی که آزمایشگاه‌ها برای اندازه‌گیری آنزیم‌های کبدی استفاده می‌کنند ، متغییر است ؛ اما سطح نرمال SGPT بین 10 تا 40 به ازای هر لیتر است .

اگر آنزیم‌های کبدی خیلی بیشتر از میزان نرمال باشد ، بیشتر از 15 برابر ، ممکن است نشانه هپاتیت باشد .

اگر بین 5 تا 15 برابر بیشتر باشد ، می‌تواند نشانه سوختگی شدید ، سیروز کبدی ، تومور و یرقان باشد .

اگر میزان آن کم بالا باشد مثلاً تا 5 برابر می‌تواند نشانه حمله قلبی ، بیماری بوسه ، شوک یا پانکراتیک باشد .