هپاتیت A چیست ؟
هپاتیت A یک بیماری التهابی کبد است که به دلیل ویروس هپاتیت A ایجاد میشود . عموماً این ویروس بهوسیله غذاهای هضم شده یا آب مدفوع شخص مبتلا منتشر میشود .
متأسفانه درمانی برای این بیماری جود ندارد ، اما میتوان علائم آن را با استراحت ، تنظیم برنامه غذایی و دریافت کمکهای پزشکی کنترل کرد .
این بیماری بهندرت زندگی فرد را تهدید میکند و بیشتر افراد مبتلا بعد از چند ماه کاملاً ریکاوری میشوند .
تشخیص هپاتیت A
علائم هپاتیت A کدماند ؟
هپاتیت A دارای علائمی است که عموماً بین ۲ تا ۶ هفته بعد از ابتلا خود را نشان میدهند . بعضی از این علائم عمومی هستند مانند تب ، اما علائمی مانند یرقان یکی از نشانههای مخصوص هپاتیت است . باید بدانید که تمامی افراد مبتلا به هپاتیت A دارای علائم نیستند .
علائم هپاتیت A
- از دست دادن اشتها
- خستگی یا نداشتن انرژی
- حالت تهوع یا استفراغ
- شروع ناگهانی تب
- ادرار تیره
- مدفوع روشن یا بیرنگ
- درد مفاصل
- یرقان ( باعث زردی پوست و چشمها میشود )
- دردهای شکمی ( با توجه به اینکه هپاتیت کبد را موردحمله قرار میدهد ، درد شکمی اغلب در قسمت راست بدن و پایین دندهها وجود دارد ، یعنی دقیقه جایی که کبد قرار دارد )
طریقه انتقال هپاتیت A چگونه است ؟
مانند تمامی بیماریها ، هپاتیت میتواند به هرکسی سرایت کند . با توجه به اینکه هر نوع بیماریای با انجام بعضی از کارها و روشها منتقل میشوند ، نکات زیر را در مورد هپاتیت A مدنظر داشته باشید :
سفرهای خارجی : حواستان باشد که در سفر به کشورهای نسبتاً سطح پایین امکان گرفتن این ویروس بسیار بالاتر از کشورهای پیشرفته است .
فعالیت جنسی : ویروس هپاتیت A میتواند از طریقه رابطه جنسی منتقل شود .
مواد مخدر : مصرف مواد مخدر تزریقی و غیر تزریقی شمارا در ریسک ابتلا به هپاتیت A قرار میدهد ، مخصوصاً اگر از وسایل مشترک استفاده شود .
زندگی با فرد مبتلا : تماس با وسایل خانه میتواند باعث گسترش پیدا کردن ویروس شود . اگر فرد مبتلا بهداشت شخصی مناسبی ندارد ، مثلاً دستهایش را بعد از توالت نمیشورد ، بقیه افراد خانواده را در ریسک ابتلا به این ویروس قرار میدهد .
تشخیص هپاتیت A چگونه است ؟
اگر هر یک از علائمی که در بالا گفته شد را تجربه کردید ، برای تشخیص به پزشک مراجعه کنید . اگر پزشک با معاینه فیزیکی و پرسش و پاسخ به نتیجه برسد که شما مشکوک به ابتلا به هپاتیت A هستید ، برای شما آزمایش خون تجویز میشود .
اگر جواب آزمایشتان مثبت بود ، نترسید و آرامش خود را حفظ کنید . شما برای مدتی خیلی مریض میشوید ، اما ندرتاً این بیماری مرگبار بوده و عموماً بعد از ۲ ماه علائم آن از بین میروند . بعدازآن شما در مقابل ویروس مصون خواهید بود . درعینحال شما باید درمانها را بهدرستی پیگیری کنید و آنها را رها نکنید .
درمان هپاتیت A
به میزان زیادی استراحت کنید . هپاتیت A باعث کاهش انرژی شما به دلیل تب ، استفراغ و اسهال میشود . برای مقابله و خنثی کردن آن ، بدن را پرانرژی نگهدارید تا بدن قدرت کافی برای مقابله با ویروس را داشته باشد .
از ورزشهای سنگین دوریکنید . ورزشهای سبک مانند پیادهروی ممکن است به شما کمک کنند ، البته اگر توان کافی داشته و پزشک شما نیز تأیید کند .
اگر امکان دارد ، از مدرسه یا محل کار خود مرخصی بگیرید . این کار برای نگه داشتن سطح انرژی خودتان و همچنین جلوگیری از گسترش یافتن ویروس روی دیگران مفید است .
ایبوپروفن بخورید . ایبوپروفن یک ضدالتهاب است و میتواند به درمان خارش و تورم مرتبط با هپاتیت A کمک کند . از برندهایی مانند ژلوفن میتوانید استفاده کنید .
برای کاهش درد ایبوپروفن پیشنهاد میشود ، زیرا برای کبد مزاحمتی ایجاد نمیکند . برعکس ایبوپروفن ، آسپرین و استامینوفن برای کبد مضر بوده و میتوانند آسیب به آن را بیشتر کنند .
بهداشت شخصی خوبی داشته باشید . اگر خیلی احساس بیماری میکنید ، اما هنوز بهداشت فردی خوبی ندارید به نکات زیر توجه کنید .
اغلب اوقات دستان خود را بشورید ، مخصوصاً بعد از استفاده از دستشویی و از لیوان و بشقاب و قاشق و چنگال دیگران استفاده نکنید و برای خودتان چند عدد کنار بگذارید . این کار به جلوگیری از منتشر شدن ویروس به دیگر افراد خانواده ، دوستان ، هماتاقی و دیگر افرادی که رابطه نزدیکی با شما دارند میانجامد .
مقدار زیادی مایعات بنوشید . بدن شما برای جبران مایعات ازدسترفته از طریق استفراغ و اسهال نیاز به آب دارد . بهترین گزینه آب معمولی است ، اما اگر با نوشیدن آب مشکلی دارید ، میتوانید از آبمیوه طبیعی ، شیر و نوشیدنیهای دیگر استفاده کنید .
حواستان به مصرف کافئین باشد ، زیرا کافئین آب بدن را دفع میکند .
از نوشیدن الکل جدا خودداری کنید ، الکل باعث فشار آوردن به کبد شده که میتواند آسیب جدی یا دائمی را در هنگام ریکاوری این بیماری برای شما به همراه داشته باشد .
روزی ۴ تا ۶ وعده غذایی بخورید . خوردن ۳ وعده غذایی بزرگ میتواند باعث احساس حالت تهوع یا ناراحتی در شما شود ، بنابراین برنامهای برای مصرف مواد غذایی کوچکتر و سبکتر داشته باشید تا از ایجاد حالت تهوع جلوگیری کرده باشید و به بدن اجازه دهید تا غذا را مؤثرتر تجزیه کند .
مقدار زیادی پروتئین در وعدههای غذایی خود بگنجانید . پروتئین میتواند به ترمیم آسیبها کمک کند ، که باعث التیام بخشیدن به کبد میشود . روزانه ۶۰ تا ۱۲۰ گرم پروتئین مصرف کنید .
بنابراین سعی کنید پروتئین را از منابع گیاهی مانند : لوبیا ، نخود ، کینوآ و سویا تأمین کنید . بدن شما برای شفا پیدا کردن ، اینگونه مواد غذایی را بهتر تحمل میکند تا گوشت !!!
مواد غذایی با کالری زیاد را انتخاب کنید . تا زمانی که شما از استفراغ ، اسهال و کاهش اشتها رنج میبرید ، خیلی مهم است که سطح انرژی خود را بالا نگهدارید . شما میتوانید با اضافه کردن بعضی از مواد غذایی به غذای خود میزان کالری آنها را بالا ببرید .
نکات مهم
۱ – از شیر پرچرب استفاده کنید .
۲ – کمپوت دارای شربت شیرین بخورید .
۳ – کره را به رژیم غذای خود اضافه کنید .
۴ – بهعنوان میان وعده سالاد سبزیجات با سس سالاد به همراه آجیل و لبنیات میل کنید . این مواد دارای چربی زیاد و کالری بالا هستند .
۵ – نان ، ماکارونی و دیگر مواد غذایی دارای کالری بالا میل کنید .
۶ – از گرفتن رژیم یا مصرف مواد غذایی با کالری پایین اجتناب کنید . این کار باعث کاهش کالری بدن و عدم داشتن سطح انرژی موردنیاز در شما میشوند .
حداقل هفتهای یکبار خود را وزن کنید . با توجه به از دست دادن مواد مغذی از طریق استفراغ و اسهال ، شما باید مطمئن شوید که بهاندازه کافی مواد غذایی مصرف میکنید تا وزن خود را ثابت نگهدارید .
اگر وزن شما ثابت ماند ، یعنی رژیم غذایی شما کار میکند . اگر شروع به کاهش وزن کردید ، شما نیازمند بالا بردن کالری مصرفی خود هستید . اگر نتوانید این کار را انجام دهید ، ممکن است کارتان به بیمارستان بکشد .
همچنین کار خوبی است که کاهش وزن خود را با دکتر خود در میان بگذارید ، او میتواند با معاینه شما مطمئن شود که در پروسه ریکاوری شما مشکلی پیش نیامده است .
حواستان به عوارض هپاتیت باشد !!!
درست است این موارد نادر هستند ، اما ممکن است در شما رخ دهند که در این صورت باید سریعاً با پزشک خود تماس بگیرید :
کلستازیس : در این موقعیت جریان صفراوی داخل کبد ایجاد میشود . این مورد عموماً جزو موقعیتهای اورژانسی تلقی نمیشود ، اما با آگاه ساختن پزشک خود میتوانید بهترین اقدام را انجام دهید . علائم آن شامل : تب ، اسهال ، یرقان و کاهش وزن است .
نارسایی کبد : بهندرت پیش میآید ، اما خیلی جدی است ، زیرا در این صورت کبد عملکرد خود را از دست میدهد و درمان نکردن آن میتواند مرگبار باشد . علاوه بر علائم هپاتیت ، نارسایی کبد میتواند شامل موارد زیر شود :
- خونریزی بینی
- بهسادگی کبودشدن بدن
- ریزش مو
- تب بالا
- ورم
- گیجی/خوابآلودگی
- آبآوردگی شکم
در صورت مشاهده علائم بالا ، سریعاً با پزشک خود تماس بگیرید .
در زمان ریکاوری با پزشک خود در تماس باشید . در این زمان با مراجعه مرتب به پزشک ، او میتواند با تست عملکرد کبد از موفقیتآمیز بودن پروسه درمان اطمینان حاصل کند .
تمامی علائم و عوارضی که دارید را از قبل یادداشت کنید و به پزشک خود بگویید .
جلوگیری از هپاتیت آ
واکسن بزنید . خوشبختانه ، برای هپاتیت A واکسن وجود دارد که ۹۹ تا ۱۰۰% برای جلوگیری مؤثر است . این واکسن برای تمامی کودکان پیشنهاد میشود . اگر تابهحال واکسن هپاتیت نزدهاید به پزشک خود بگویید .
دستان خود را مرتباً بشورید . شستن مرتب دستها یکی از بهترین راههای جلوگیری و گسترش هپاتیت در نظر گرفته میشود . بنابراین حواستان باشد که بعد از رفتن به توالت دستان خود را خوب بشورید .
تکنیکهای زیر میتواند به شما کمک کند
۱ – دستان خود را با آب روان و تمیز خیس کنید .
۲ – صابون را روی دستان خود ریخته و دستان خود را به یکدیگر بمالید . مطمئن شوید که تمامی نقاط دستها مانند پشت دست ، لای انگشتان و ناخنها را نیز شستشو دهید .
۳ – به مدت ۲۰ ثانیه دستان خود را بشورید .
۴ – دستان خود را آبکشی نمایید و مطمئن شوید که بعد از آبکشی دست به شیر آب نزنید و آن را با آرنج خود ببندید .
۵ – دستان خود را با حوله تمیز و خشک ، خشک نمایید یا بگذارید با هوا خشک شوند .
۶ – اگر آب و صابون در دسترس نبود ، از ضدعفونیکننده دست حاوی حداقل ۶۰% الکل استفاده نمایید . مقدار توصیهشده از ضدعفونیکننده را به دستان خود زده و دستان خود را به یکدیگر بمالید تا خشک شوند .
میوهجات و سبزیجات را بهخوبی بشورید . مواد غذاییای که قصد مصرف آنها را بهصورت خام دارید ، باید با دقت زیادی شستشو دهید . اگر دست فردی که هپاتیت داشته به آن خورده باشد یا در مقابل مدفوع انسان قرارگرفته باشد ، ممکن است با خودن آن شما نیز ویروس را بگیرید .
میوه و سبزیجات را با آب روان بشورید و از صابون استفاده نکنید .
اگر میوه یا سبزی پوست سفت و کلفتی دارد مانند هندوانه آن را با مسواک تمیزی بسابید .
آنها را با دستمال توالت یا دستمال معمولی تمیز و خشککنید .
از خوردن و نوشیدن در مکانهایی که احتمال مریضی زیاد است مانند : بیمارستان ، حدالمقدور اجتناب کنید .
تمامی مواد غذایی را در درجه حرارت درست بپزید . مانند دیگر مواد غذایی ، گوشت نیز اگر دست بخورد میتواند ناقل بیماری هپاتیت A باشد .
برای کشتن هرگونه پاتوژن ، گوشت باید ۶۲٫۷ تا ۷۱٫۱ درجه سیلیسیوس حرارت ببیند .
بدون دیدگاه