خورشید ، سولاریم و دیگر منابع تولیدکننده نور ماوراءبنفش می‌تواند باعث آفتاب‌سوختگی یا قرمزی پوست بشود . پیشگیری بهتر از درمان است بنابراین حتماً به‌وسیله کرم ضد آفتاب ، کلاه ، عینک آفتابی و پیراهن آستین‌بلند از آفتاب‌سوختگی پیشگیری کنید . در مورد آسیبهای پوست جلوگیری از آن مهم‌تر از درمان است زیرا می‌تواند دائمی باشد .
راه‌های زیادی برای بهبودی سریع‌تر ، جلوگیری از عفونت و کاهش درد وجود دارد که همگی آن‌ها را بررسی می‌کنیم .
کاهش درد و ناراحتی
حمام سرد یا دوش آب سرد بگیرید . آب را مقداری خنک‌تر از حالت ولرم تنظیم کنید و به مدت ۱۰ الی ۲۰ دقیقه داخل وان ریلکس کنید . اگر دوش می‌گیرید فشار آب را مقداری کم کنید تا پوست تحریک نشود . پوست را با هوا خشک‌کنید یا با حوله به آهستگی روی منطقه نوازش کرده و آن را خشک‌کنید . از صابون ، شامپو و دیگر مواد پاک‌کننده استفاده نکنید زیرا این محصولات می‌توانند باعث تحریک پوست بشوند که اثرات آفتاب‌سوختگی را حتی بدتر می‌کنند .
اگر تاول روی پوست خود دارید دوش نگیرید و به‌جای آن حمام کنید زیرا ممکن است فشار آب دوش تاول را بترکاند .
کمپرس سرد و خیس روی آفتاب‌سوختگی قرار دهید . لیف یا تکه‌ای پارچه را با آب سرد نمدار کنید و به مدت ۲۰ الی ۳۰ دقیقه روی ناحیه آفتاب‌سوختگی قرار دهید . در هر زمان که نیاز مجدد به خیس کردن پارچه بود این کار را انجام دهید .
از مسکن‌های بدون نیاز به نسخه استفاده کنید . داروهای بدون نسخه مانند ایبوپروفن و آسپرین می‌توانند درد را کاهش دهند یا از مقدار التهاب کم کنند .
به کودکان آسپرین ندهید و به‌جای آن از استامینوفن استفاده کنید . ایبوپروفن مخصوص کودکان نیز اثرات ضدالتهابی خوبی دارد .
از مسکن‌های موضعی کمک بگیرید . همچنین داروخانه‌ها اسپری‌ها ضد قرمزی و خارش پوست نیز می‌فروشند . اسپری‌های حاوی لیدوکائین ، بنزوکائین یا پرتوزوکسین دارای خواص سر کنندگی هستند که به کاهش درد کمک می‌کنند . ممکن است به این مواد حساسیت داشته باشید بنابراین روی قسمت کوچکی از پوست امتحان کنید سپس استفاده کنید .
از این اسپری‌ها روی کودکان ۲ ساله یا کمتر نباید بدون تجویز پزشک مصرف شوند . متیل سالیسیلات یا ترولامین سالیسیلات ممکن است سلامت کودکان زیر ۱۲ سال را به خطر بی اندازد . کپسایسین می‌تواند برای افراد ۱۸ ساله یا کمتر و افراد دارای حساسیت به فلفل مشکل‌ساز باشد .
لباس‌های گشاد پنبه‌ای بپوشید . استفاده از تی‌شرت و شلوار گشاد پشمی در هنگام آفتاب‌سوختگی می‌تواند بسیار مفید باشد . پشم و الیاف مصنوعی باعث تحریک پوست ، خراش دادن یا نگه‌داشتن گرما می‌شوند .
از کرم کورتیزون استفاده کنید . کرم کورتیزون حاوی استروئید است که ممکن است التهاب را کاهش دهد گرچه شواهد نشان می‌دهد که تأثیر کمی روی آفتاب‌سوختگی دارد . به‌هرحال ارزش امتحان کردن را دارد . می‌توانید از داروخانه کرم‌های بدون نسخه دارای هیدروکورتیزون یا مشابه آن را خریداری نمایید .
روی کودکان و پوست صورت از این کرم‌ها استفاده نکنید .
جلوگیری از آسیب بیشتر
قرار گرفتن در معرض نور خورشید را به حداقل برسانید . درصورتی‌که بیرون می‌روید از سایه حرکت کنید یا لباسی بپوشید که پوست را پوشش دهد . استفاده از کلاه و عینک آفتابی نیز مناسب است .
از کرم ضد آفتاب استفاده کنید . از کرم ضد آفتاب با حداقل فاکتور محافظتی ۳۰ ( SPF ) درزمانی که به بیرون می‌روید استفاده کنید . در هنگامی‌که تعریق زیادی دارید یا با آب تماس دارید باید هر ۱ ساعت کرم را تجدید کنید یا مطابق دستور عمل روی کرم استفاده نمایید .
آب زیاد بنوشید . آفتاب‌سوختگی می‌تواند باعث کاهش آب بدن بشود بنابراین مهم است که با مصرف نوشیدنی زیاد این تعادل را دوباره برقرار کنید . ۸ تا ۱۰ لیوان ( ۲۴۰ میلی‌لیتری ) آب بنوشید .
بعد از شروع به بهبودی از کرم مرطوب‌کننده بدون عطر استفاده کنید . زمانی که تاول و قرمزی آفتاب‌سوختگی مقداری فروکش کرد می‌توانید از کرم مرطوب‌کننده استفاده کنید . به مدت چند روز تا چند هفته روی ناحیه موردنظر کرم مرطوب‌کننده بدون عطر بزنید تا از پوست‌اندازی و تحریک پوست جلوگیری شود .
مراقبت‌های پزشکی
چه زمانی نیاز به فوریت‌های پزشکی است ؟
اگر علائم زیر را داشتید با فوریت‌های پزشکی تماس بگیرید :
- ضعیف شدن بیش‌ازحد و ناتوانی در ایستادن
- گیجی یا ناتوانی در واضح فکر کردن
- بیهوش شدن
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد ؟
اگر علائم زیر را بعد از آفتاب‌سوختگی داشتید به پزشک مراجعه کنید . البته اگر هرکدام از علائم باعث ناتوانی شد به فوریت‌های پزشکی مراجعه کنید .
علائم هشدار دهنده :
- احساس ضعیف
- سرگیجه یا غش
- سردرد یا درد که به روش‌های تسکین درد پاسخ نمی‌دهد
- تنفس یا ضربان قلب سریع
- تشنگی شدید ، نداشتن خروجی ادرار یا چشم غرق در آب
- پوست رنگ‌پریده ، سرد یا مرطوب ( چسبناک )
- تهوع ، تب ، لرز یا دانه‌های روی پوست
- صدمه به چشم و حساس شده به نور
- تاول‌های شدید و دردناک مخصوصاً با عرض بیشتر از ۱٫۲۵ سانتی‌متر
- استفراغ یا اسهال
به دنبال نشانه‌های عفونت باشید . اگر نشانه‌های زیر را مخصوصاً در اطراف تاول‌ها داشتید ممکن است پوست شما عفونت کرده باشد . در این صورت رسیدگی‌های پزشکی مهم است .
علائم هشدار دهنده :
- افزایش درد ، تورم ، قرمزی یا گرما اطراف تاول
- رگ‌های قرمز که از تاول درو می‌شوند
- خروج چرک از تاول
- متورم شدن غدد لنفاوی در گردن ، زیر بغل یا کشاله ران
- تب
در صورت سوختگی درجه ۳ با اورژانس تماس بگیرید . سوختگی درجه ۳ با آفتاب‌سوختگی ممکن است اتفاق بی افتد اما این اتفاق نادر است . اگر پوستتان به نظر سیاه ، مومی شکل و سفید ، قهوه‌ای تیره‌تر یا بلند شدگی و سیاه شده است برای تماس با فوریت‌های پزشکی تعلل نکنید .
محل آسیب‌دیده را بالای قلب ( ارتفاعش را ) خود نگه‌دارید . در هنگامی‌که صبر می‌کنید تا آمبولانس بی آید لباس خود را در محل آفتاب‌سوختگی بالا نگه‌دارید تا باپوست تماس نداشته باشد و به آن گیر نکند اما لباس خود را درنیاورید .
درمان تاول
کمک‌های پزشکی دریافت کنید . در صورت تاول زدن براثر آفتاب‌سوختگی سریعاً به پزشک مراجعه کنید . این نشانه آفتاب‌سوختگی شدید است و نباید در مورد آن خوددرمانی کنید همچنین تاول‌ها ریسک ابتلا به عفونت رادارند . اگر پزشک شما درمان خاصی را در نظر نگرفت مراحل زیر را انجام دهید .
تاول را با پانسمان محافظت کنید . قبل از پانسمان کردن دستان خود را بشورید تا از عفونت جلوگیری شود . تاول‌های کوچک را می‌تواند با چسب زخم پوشش داد اما تاول‌های بزرگ را باید با استفاده از گاز استریل یا پانسمان جراحی پوشاند . به‌آرامی محل را بسته و با نوارچسب پزشکی آن را بچسبانید . به‌صورت روزانه تا زمان بهبودی پانسمان را عوض کنید .
اگر نشانه عفونت دارید از کرم‌های آنتی‌بیوتیک استفاده کنید . در صورت بروز عفونت از پماد آنتی‌بیوتیک استفاده کنید . عفونت ممکن است باعث بوی نامطبوع ، چرک زردرنگ یا قرمزی و تحریک زیاد اطراف پوست بشود . بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا بهترین دارو را نسبت به شرایط شما برایتان تجویز کند .
بعضی از افراد به این پمادها حساسیت دارند بنابراین اول روی ناحیه کوچکی از پوست تست و سپس استفاده کنید .
به تاول‌ها دست نزنید . پوسته‌های باقیمانده از تاول‌ها را نکَنید زیرا در این صورت پوست زودتر از موعد کنده می‌شود . بیش از این پوست خود را تحریک نکنید .
به تاول‌ها صدمه نزنید . اگر آفتاب‌سوختگی شما جدی باشد ممکن است تاول‌ها ترشح کنند . سعی نکنید آن‌ها را بترکانید و انها را نمالید یا زخمی نکنید . ترکاندن تاول می‌تواند باعث ایجاد عفونت و زخم بشود .
اگر نمی‌شود که به تاول‌ها دست نزد به پزشک مراجعه کنید تا به‌صورت ایمن و استریل آن‌ها را بترکاند .
درمان‌های خانگی
ریسک استفاده از درمان‌های خانگی را بدانید . روش‌های گفته‌شده در ادامه مقاله به‌اندازه کافی به صورت علمی ثابت نشده‌اند و نباید جایگزین درمان‌های پزشکی بشوند . از مواد زیر استفاده نکنید :
- سفیده تخم‌مرغ
- کره بادام‌زمینی
- وازلین
- سرکه
آلوئه ورا درمان آفتاب‌سوختگی است . سریعاً بعد از آفتاب‌سوختگی از ژل آلوئه ورای طبیعی روی آفتاب‌سوختگی استفاده کنید . آلوئه ورا می‌تواند آفتاب‌سوختگی را در ۱ الی ۲ روز درمان کند .
چای می‌تواند به شما کمک کند . ۳ تا ۴ عدد چای کیسه‌ای را دم‌کرده سپس چای کیسه ای را از آن خارج کنید و بگذارید خنک شود . پارچه را در چای بخیسانید و روی آفتاب‌سوختگی قرار دهید . چای را آبکشی نکنید و اگر استفاده از پارچه دردناک است با همان چای کیسه‌ای این کار را انجام دهید .
ترجیحاً این کار را قبل از خواب انجام دهید و بگذارید تا صبح بماند .
موادغذایی حاوی آنتی‌اکسیدان و ویتامین C بخورید . اگر آفتاب‌سوختگی خیلی تازه است ( قرمز بوده اما بدون پوست‌اندازی است ) سعی کنید غذاهای غنی از آنتی‌اکسیدان و ویتامین C مانند گوجه‌فرنگی ، آلبالو و بلوبری مصرف کنید .
یک مطالعه نشان داد که این کار نیاز بدن به مایعات را کاهش داده و خطر کمبود آب را کم میکند .
کرم گل همیشه‌بهار یا همان کالندولا ( Calendula ) مصرف کنید . پماد کالندولا برای سوختگی مخصوصاً نوع شدید آن همراه با تاول پیشنهاد می‌شود . حواستان باشد درصورتی‌که جراحت جدی دیده باشید نباید از درمان‌های خانگی استفاده کنید و مراجعه به پزشک عقلانی‌تر است .
از لوسیون فندق افسونگر استفاده کنید . این درمان ممکن است باعث تسکین دادن پوست بشود . به‌دقت روی آفتاب‌سوختگی بزنید و بگذارید تا روی پوست بماند .
از روغن تخم‌مرغ کمک بگیرید . روغن تخم‌مرغ غنی از امگا ۳ مانند دوکوزاهگزانوئیک اسید است . روغن تخم‌مرغ همچنین حاوی ایمونوگلوبولین ها ، زانتوفیلی ها ( لوتئین و زآگزانتین ) و کلسترول است . امگا ۳ موجود در روغن تخم‌مرغ می‌تواند به عمق پوست نفوذ کرده و غشاء میانی پوست را التیام ببخشد .
طرز استفاده :
۱ – روزی ۲بار به مدت ۱۰ دقیقه پوست را با روغن تخم‌مرغ ماساژ دهید .
۲ – به مدت ۱ ساعت بگذارید روی محل سوختگی بماند و از آفتاب مستقیم دور بمانید .
۳ – به‌وسیله شوینده ملایم بدن با ph خنثی روغن را بشورید .
نکات مهم
می‌توانید ژل آلوئه ورا را درون یخچال بگذارید تا خنک شود و اثر خنک‌کنندگی نیز داشته باشد .
آفتاب‌سوختگی ارتباطی با سرطان پوست در آینده دارد مخصوصاً اگر تاول‌زده باشد . درصورتی‌که لازم بود با پزشک خود مشورت کنید .
از روغن نارگیل و سرکه سیب نیز می‌توانید استفاده کنید . سرکه سیب و روغن نارگیل را مخلوط کرده و روی آفتاب‌سوختگی بگذارید . حداقل تا ۱ روز بعد از آفتاب‌سوختگی حمام نروید . حواستان باشد این ترکیب ممکن است باعث تحریک پوست شود .
مقداری گوجه‌فرنگی را خردکرده و روی پوست سوخته بگذارید . این کار ممکن است که گزش آن را کم کند .
خامه‌ترش روی آفتاب‌سوختگی بزنید زیرا ممکن است مؤثر باشد .
کرم ضد آفتاب با حداقل فاکتور محافظتی ۳۰ به همراه محافظت از اشعه‌های UVA و UVB استفاده کنید .
یخ روی محل آفتاب‌سوختگی نگذارید . این کار می‌تواند باعث احساس سرما سوختگی بشود که می‌تواند باعث آسیب بیشتر به پوست شود .
تابش آفتاب حتی اگر فقط باعث برنزه شدن نیز بشود می‌تواند ریسک ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد .
از کندن ، خاراندن ، خراشیدن و دست زدن به آفتاب‌سوختگی اجتناب کنید زیرا باعث تحریک بیشتر پوست می‌شود . با کندن لایه پوست سوخته شده فرآیند بهبودی آن سریع‌تر نمی‌شود و ممکن است عفونت نیز بکند .
){kind=link}
بدون دیدگاه