لک پوست چیست ؟
به لکه های گفته میشود که رنگ آنها با دیگر مناطق پوست فرق داشته و میتواند به رنگ قهوه ای روشن تا تیره یا سیاه باشد .
علت لک های پوستی چیست ؟
عموما به دلیل نور خوشید و بالا رفتن سن اتفاق می افتد و در پوست صورت نمایان میشود اما دلایل دیگری نیز دارد که در ادامه همه آنها را بررسی میکنیم .
لک‌های پوستی ( صورت و بدن ) یک بیمار شایع در پزشکی است که طی آن نقاطی از پوست شما تیره‌تر از دیگر مناطق است . این لک‌ها به‌طورمعمول بی‌ضرر هستند اما اگر شما بخواهید به دلایل زیبایی آنها را از بین ببرید راه‌های درمانی زیادی وجود دارد .
پیدا کردن علت لک صورت و بدن
انواع لکه‌های پوست را بشناسید . ازآنجایی‌که لک‌های پوستی با دلایل مختلفی روی می‌دهند ، مهم‌ترین قسمت درمان آنها دانستن علت آن است تا بتوان به‌درستی آنها را از بین برد .
3 نوع مختلف لک وجود دارد :
لنتیگو : این نوع لک‌های پوستی به دلیل قرار گرفتن در معرض اشعه UV آفتاب به وجود می‌آیند . 90% افراد بالای 60 سال این لکه‌ها رادارند اما بسیاری از زنان و مردان جوان نیز دارای این لکه‌ها هستند . این نوع لکه‌ها الگوی خاصی ندارند و پراکنده به وجود می‌آیند . این لک ها عموما در صورت و دستان که در معرض نور آفتاب هستند بوجود می آید .
ملاسما : این نوع لکه‌ها به دلیل تغییرات هورمونی به وجود می‌آیند . خانم‌ها ممکن است لک‌های تیره‌تری در زمان تغییرات هورمونی مانند حاملگی و یائسگی در گونه‌هایشان پدید آید . همچنین این لک‌های میتواند عارضه جانبی قرص‌های ضدبارداری و هورمون درمانی نیز باشد . اختلال عملکرد تیروئید نیز میتواند باعث بروز این نوع لک بشود .
لک بعد از التهاب ( PIH ) : این لک‌های پوستی به دلیل آسیب‌های واردشده به پوست پدید می‌آیند ، مشکلاتی مانند : پسوریازیس ، سوختگی ، آکنه و بعضی مراقبت‌های پوستی که باپوست خشن رفتار می‌کنند .
علت و نوع لک پوست خود را تشخیص دهید . زمانی که شما میدانید با چه چیزی روبه‌رو هستید درمان و پیشگیری آن با استفاده از روش‌های درمانی مناسب و تغییرات در سبک زندگی می‌توانید مانع از پیدایش و بیشتر شدن این لک‌های پوستی بشوید .
سؤالات زیر را در مورد خود بپرسید :
لنتیگو : آیا زیاد از سولاریوم یا آفتاب برای برنزه کردن استفاده می‌کنید ؟ اگر شما تمایل به‌قرار گرفتن در معرض تابش خورشید و استفاده نکردن از کرم ضد آفتاب را دارید ممکن است آفتاب علت لک‌های شما باشد . درمان‌های موضعی و اجتناب از قرار گرفتن در معرض آفتاب بهترین راه برای از بین بردن این نوع لک پوستی است .
ملاسما : آیا مشکل پزشکی دارید و دارو مصرف می‌کنید ؟ باردار هستید ، پیشگیری از بارداری ، هورمون درمانی ؟ ممکن است شما به ملانوما مبتلا شده باشید . درمان آن سخت است و نیاز به مراقبت‌های پزشکی دارد .
لک بعد از التهاب : آیا جوش زیاد می‌زنید ، جراحی پلاستیک داشتید یا مشکلات پوستی درازمدت را تجربه کرده‌اید ؟ ممکن است شما به لک بعد از التهاب مبتلا شده باشید که با کرم‌های موضعی و در طول زمان به‌خوبی میشود آن را درمان کرد .
به متخصص پوست برای تشخیص علت مراجعه کنید . متخصصین پوست با ابزار مخصوص می‌توانند ببینند پشت این لکه‌های پوستی چه چیزی قرار دارد . به‌غیراز معاینه فیزیکی ؛ پزشک شما سؤال‌هایی درباره سبک زندگی شما خواهد پرسید تا بتواند به نتیجه بهتری از لک‌های صورت برسد .
بسیاری از درمان‌های لک‌های پوستی فقط با استفاده از نسخه پزشک قابل تهیه هستند که به همین دلیل مراجعه به پزشک بهترین نوع درمان است .
همچنین ریسک ابتلا به ملانوما و دیگر سرطان‌های پوست را نیز در نظر بگیرید که پزشک میتواند آنها را با معاینه تشخیص دهد .
درمان‌های اثبات‌شده لک صورت و بدن
با لایه‌برداری دستی شروع کنید . اگر فقط 1 یا 2 ماه است که لک‌های پوستی دارید ممکن است آنها در لایه‌های بالایی پوست قرار داشته باشند . ممکن است شما با لایه‌برداری صورت بتوانید از شر آنها خلاص شوید .
به دنبال لایه‌برداری باشید که حاوی ذرات کوچک باشد و به‌آرامی پوست لایه بیرونی را لایه‌برداری کند . همچنین می‌توانید از لایه‌بردار شکر نیز استفاده نمایید . لایه‌بردار را روی لکه‌های پوستی بزنید و با حرکات چرخشی آن را بمالید .
لایه‌بردارهای برقی مقداری بیشتر از لایه‌بردارهای معمولی به عمق پوست نفوذ می‌کنند . این لایه‌بردارها با برداشتن سلول‌های مرده پوست لک صورت و بدن را از بین می‌برند .
درمان با اسیدهای موضعی را تست کنید . این درمان هم به‌صورت نسخه آزاد و هم با استفاده از نسخه پزشک امکان‌پذیر است . این کرم‌ها حاوی آلفا هیدروکسی اسید ، بتا هیدروکسی اسید و رتینوئید هستند . استفاده از این اسیدها باعث برداشتن لایه بیرونی پوست و اجازه به رشد سلول‌های تازه باعث جوان‌سازی پوست می‌شوند .
آلفا هیدروکسی اسید : اسید گلیکولیک، اسید ماندلیک، اسید سیتریک، اسید لاکتیک و دیگر اسیدها را شامل میشود . این اسیدها به خوبی پوست را لایه‌برداری می‌کنند . آلفا هیدروکسی اسید در کرم‌ها ، لایه‌بردارها ، مرطوب‌کننده ها و سرم های پوست صورت یافت میشود .
بتا هیدروکسی اسید : که به اسید سالیسیلیک شناخته میشود . ترکیب معمول در محصولات پوستی و ضد جوش است . اسید سالیسیلیک میتواند در کرم ، سرم ، تمیزکننده و لایه‌بردارها استفاده شود .
رتینوئیک اسید : رتینوئین یا رتین-آ ( Retin-A ) نیز نامیده میشود . رتینوئیک اسید یک نوع ویتامین A است که در درمان آکنه و لک‌های پوستی بسیار مؤثر است . به‌صورت کرم و ژل در دسترس میباشد .
اگر به دنبال محصولات بدون نسخه هستید ، کرم‌های حاوی مواد زیر را استفاده کنید : هیدروکینون ، خیار ، سویا ، اسید کوجیک ، کلسیم ، آزلائیک اسید یا آربوتین .
به لایه‌برداری شیمیایی نیز فکر کنید . اگر درمان‌های سطحی نتوانست لک‌های صورت را از ببرد می‌توانید از لایه‌برداری شیمیایی استفاده کنید . لایه‌برداری شیمیایی به معنای واقعی کلمه لایه بیرونی پوست را برمی‌دارد که معمولاً با استفاده از درصد بالایی از اسید انجام می‌گیرد . این لایه‌برداری در 3 سطح ضعیف ، متوسط و عمیق انجام میشود .
لایه‌برداری شیمیایی ضعیف : عموماً این لایه‌برداری شامل آلفا هیدروکسی اسید است . اسید لاکتیک و گلیکولیک نیز ترکیبات اصلی هستند . عموماً آنها مؤثرترین ترکیب در درمان و از بین بردن لک‌های پوستی هستند .
لایه‌برداری شیمیایی متوسط : شامل TCA ( اسید تری کلرواستیک ) میشود که برای لک‌های پوستی به دلیل آفتاب خیلی توصیه میشود . برای گرفتن بهترین نتیجه معمولاً هر 2 هفته انجام میشود تا لک‌ها به‌اندازه کافی از بین بروند . این نوع لایه‌برداری برای افراد با پوست تیره پیشنهاد نمی‌شود زیرا ممکن است باعث لک‌های بیشتر بعد از درمان بشود .
لایه‌برداری شیمیایی عمیق : فنل یا اسید کاربولیک به‌عنوان ماده‌های فعال این نوع لایه‌برداری شناخته‌شده هستند که اغلب برای چروک‌های عمیق استفاده می‌شوند اما می‌توانند آسیب‌های شدید پوستی ناشی از خورشید را نیز اصلاح کنند . فنل ماده بسیار قوی است و ممکن است تحت بیهوشی عمومی انجام شود و ممکن است چند ماه طول بکشد تا نتیجه آن را ببینید و ریکاوری پوست انجام شود .
میکروابرژن را امتحان کنید . درروش میکروابرژن با استفاده از کریستال‌های بسیار ریز روی لک‌های صورت ؛ آنها را از بین می‌برند . پوست جدید و تازه بعد از برداشتن پوست قدیمی نمایان خواهد شد . این درمان عموماً به‌صورت ماهی یک‌بار به مدت چندین ماه انجام میشود .
نکته بسیار مهم : حتماً یک متخصص باتجربه پیدا کنید زیرا ساییدن پوست میتواند باعث ایجاد تحریک‌شده و تغییر رنگ پوست ( لک ) را بدتر کند . اگر کسی این کار را اشتباه انجام دهد ممکن است از نتیجه آن بسیار ناامید شوید .
نباید میکروابرژن بیش‌ازحد انجام شود زیرا پوست شما نیاز به زمان برای ترمیم بین 2 جلسه درمانی را دارد .
درمان با لیزر نیز برای شما مناسب است . به این روش درمان Intense Pulsed Light (IPL) میگویند که با ارسال پالس به تخریب لک‌های پوستی به دلیل ملانین می‌کند که رنگدانه ها نور را جذب کرده و شکسته یا تبخیر می‌شوند . بدن شما لک‌ها را با رشد پوست تازه ، جدید و بدون لک جایگزین می‌کند .
درمان با لیزر بسیار مؤثر بوده اما گران است و میتواند دردناک باشد .
اگر لک صورت قدیمی باشد عموماً بهترین گزینه درمان با لیزر است . اگر لک‌های پوست صورت شما قدیمی است ( 1 سال یا بیشتر ) درمان‌های موضعی نمی‌تواند به آنها برسد .
اگر پوست بسیار روشن داشته باشید 4 الی 5 جلسه لیزر درمانی ممکن است برای از بین بردن لک‌ها موردنیاز باشد .
درمان‌های خانگی لک صورت
مرکبات به پوست خود بمالید . مرکبات دارای مقادیر زیادی ویتامین C هستند همچنین دارای اسید اسکوربیک و اسید سیتریک نیز می‌باشند . این اسیدها می‌توانند بدون آسیب زدن به پوست لایه بیرونی پوست را لایه‌برداری کنند .
روش‌های استفاده از مرکبات برای لک پوست
لیمو : چند لیمو را آبگیری نموده و با استفاده از یک گوله پنبه آن را روی لک‌های صورت بزنید . به مدت 20 دقیقه بگذارید بماند سپس آبکشی نمایید . روزی 1 تا 2 بار این کار را انجام دهید .
همچنین از پرتغال و گریپ‌فروت نیز می‌توانید استفاده کنید .
ماسک لیمو و عسل : آب نصف لیمو را با 2 قاشق غذاخوری عسل مخلوط‌کنید و به‌خوبی هم بزنید . ماسک را روی صورت خود بزنید و 30 دقیقه بگذارید بماند سپس آبکشی نمایید .
شیر و مرکبات : 1 قاشق چای‌خوری نمک ، مرکبات ( به انتخاب خود ) و شیر خشک را با یکدیگر مخلوط‌کنید . مخلوط باید خمیری نرم بشود . خمیر را روی پوست ماساژ دهید سپس آبکشی نمایید .
ویتامین E را امتحان کنید . این ویتامین یک آنتی‌اکسیدان قوی است که به ترمیم سلول‌های آسیب‌دیده و قوی کردن سلول‌های جدید کمک می‌کند . شما می‌توانید به صورت موضعی آن را مصرف کنید اما مصرف آن به‌صورت خوراکی نیز فواید آن را زیاد می‌کند . حتما بسیاری از افراد را دیده اید که به لک های صورت خود ویتامین E میزنند که علت آن تاثیر این ویتامین در از بین بردن لک میباشد .
مصرف موضعی : روغن ویتامین E را به‌صورت مستقیم روی لک‌های پوستی قرار دهید . این کار را به‌صورت روزانه تا محو شدن لک‌ها ادامه دهید .
مصرف خوراکی : مواد غذایی مانند : آجیل ، تخم آفتاب‌گردان ، زردآلو خشک‌شده و روغن جوانه گندم را به رژیم غذایی خود اضافه کنید .
از آلوئه ورا کمک بگیرید . آلوئه ورا خواص زیادی مانند درمان آفتاب‌سوختگی و مرطوب کردن پوست دارد . همچنین میتواند لک‌های پوستی را درمان کند . مقداری ژل آلوئه ورا را به‌صورت مستقیم روی لک‌های پوستی قرار دهید . حتماً از ژل آلوئه ورای 100% خالص استفاده کنید .
پیاز قرمز را تست کنید . پیاز دارای خواص اسیدی است و درروشن کردن لک‌های پوستی میتواند مؤثر باشد . اگر آبلیمو در دست ندارید استفاده از پیاز ارزش دارد . مقداری آب پیاز را با استفاده از یک گوله پنبه روی لک‌های صورت و بدن بزنید سپس 5 دقیقه صبر کنید و آبکشی نمایید .
جلوگیری از لک صورت
کمتر در معرض نور آفتاب قرار بگیرید . اصلی‌ترین علت لک‌های پوستی اشعه UV آفتاب است که عموما روی پوست صورت رخ میدهد . مهم نیست که لک پوست صورت شما از چه نوعی باشد ، ماندن زیاد در نور آفتاب میتواند مشکل را بدتر کند . سعی کنید به‌صورت کلی کمتر در معرض نور آفتاب قرار بگیرید .
نکات مهم
از کرم ضد آفتاب استفاده کنید : حتی در زمستان نیز از کرم ضد آفتاب با حداقل فاکتور محافظتی 15 استفاده کنید .
استفاده از کلاه و عینک دودی : در آفتاب شدید و مستقیم اگر می‌توانید از کلاه و عینک دودی استفاده کنید .
برنزه نکنید : اشعه UV برای پوست مضر است ( همچنین برای ارگان‌های داخلی بدن )
حمام آفتاب ممنوع : با برنزه کردن پوست در آفتاب لک های پوست را به خود هدیه می‌دهید .
داروهای خود را چک کنید . اگر ملاسمای شما به دلیل مصرف دارو باشد ممکن است با تغییر دارو از شر لکه‌های پوستی خلاص شوید . با پزشک خود دراین‌باره صحبت کنید .
حواستان به مراقبت‌های پوستی باشد . لکه‌های پوستی میتواند به دلیل مدیریت نادرست مراقبت‌های پوستی پدید آیند . جراحی پلاستیک یا لایه‌برداری شیمیایی پوست صورت میتواند باعث ایجاد لک‌های پوستی بشوند . قبل از اقدام به هرگونه درمان در مورد آن به‌خوبی تحقیق کنید یا با پزشک معتبر درباره آن مشورت کنید .
دست به‌صورت خود نزنید . اگر جوش روی صورت دارید اقدام به فشار دادن ، مالیدن و دست زدن به آن نکنید . لمس کردن بیشتر جوش‌ها میتواند شانس به وجود آمدن لک‌های پوستی صورت را افزایش دهد . حواستان باشد که لک‌های پوستی در هنگام از بین رفتن جوش پدیدار می‌شوند .
نکات مهم
صبور باشید . لک‌های پوستی اغلب بسیار سرسخت هستند و از بین بردن آنها نیاز به زمان دارد . روی درمان پافشاری کنید و روش درمانی که انتخاب می‌کنید را کامل انجام دهید .
آب زیاد بنوشید تا به درمان این لک‌ها کمک کرده باشید .
به نوع پوست خود نیز توجه داشته باشید . مثلاً اگر پوست حساسی دارید از محصولات مخصوص پوست حساس استفاده کنید زیرا ممکن است استفاده از محصولات مخصوص دیگر پوست‌ها باعث ایجاد لک‌های پوستی و بثورات جلدی بشود .
در هنگامی که از مرکبات روی پوست خود استفاده کرده‌اید در معرض نور خورشید قرار نگیرید زیرا میتواند باعث ایجاد لک پوستی بشود .
اگر از بچه مراقبت می‌کنید یا باردار هستید از اسید سالیسیلیک استفاده نکنید .
در هنگام استفاده از محصولات روشن‌کننده پوست صورت و ضدلک‌ها همیشه از کرم ضد آفتاب استفاده نمایید .
اگر به آسپرین حساسیت دارید از محصولات حاوی اسید سالیسیلیک استفاده نکنید .
هیدروکینون به‌عنوان روشن‌کننده پوست شناخته‌شده است که با سرطان ، آسیب به سلول رنگدانه ، درماتیت و دیگر مشکلات پوستی مرتبط است . بسیاری از متخصصان در صورت مؤثر نبودن دیگر راه‌های درمان از این محصولات استفاده می‌کنند .
محصولات روشن‌کننده پوست را طبق گفته شرکت سازنده مصرف کنید .