ویتیلیگو، یک بیماری رایج پزشکی است که باعث از بین رفتن رنگدانه ها و بی‌رنگ شدن پوست شما می‌شود. اندازه لکه‌های بی‌رنگ شده پوست می‌تواند کوچک یا بزرگ بوده و در هر ناحیه‌ای از بدنتان ظاهر شود. اگر پوست تیره یا برنزه‌ای دارید، بیشتر متوجه ویتیلیگو در بدنتان خواهید شد، اما این بیماری بر افراد با هرگونه رنگ پوست اثر می‌گذارد.
اگرچه ویتیلیگو بیماری پرخطری محسوب نشده و هیچ‌گونه ناراحتی و درد فیزیکی برای شما ایجاد نمی‌کند، اما می‌تواند موجب ایجاد مشکلات روانی و احساسی در شما بشود. بسیاری از افرادی که مبتلابه ویتیلیگو هستند، به خاطر وجود لکه‌های روشن پوستشان دچار کاهش عزت‌نفس، استرس و افسردگی می‌شوند. درمانی برای ویتیلیگو وجود ندارد، اما روش‌های درمانی متعددی وجود دارند که به بازگرداندن رنگ پوستتان کمک می‌کنند.
درمان‌های پزشکی
برای بازگشت رنگ پوستتان، از داروهای موضعی استفاده کنید. داروهای موضعی، پماد یا کرم‌های غلیظی هستند که باید به‌طور مستقیم بر روی لکه‌های ویتیلیگو استفاده کنید. داروهای موضعی جزء روش‌های درمانی ردیف اول ویتیلیگو محسوب می‌شوند، زیرا غیرتهاجمی بوده و به‌راحتی می‌توان در خانه از آن‌ها استفاده کرد. به‌طور روزانه و بر اساس دستورالعمل پزشک، کرم یا پماد را استعمال کنید. دو نوع داروهای موضعی که به‌طور رایج برای ویتیلیگو تجویز می‌شوند، عبارت‌اند از:
1 – کرم‌های ضدالتهابی مانند: کورتیکواستروئید ها. این داروها برای بزرگسالان و کودکان (در دوز پایین) مناسب بوده، اما، مصرف این داروها به مدت یک سال یا بیشتر، می‌توانند موجب رگه‌دار شدن ظاهر پوست و خشک و شکننده شدن آن بشوند. همچنین، کورتیکواستروئید های موضعی می‌توانند باعث فولیکولیت، آتروفی پوست و گشاد شدگی مویرگ‌ها (تلانژکتازی) نیز بشوند.
2 – داروهای سیستم ایمنی بدن، مانند: تاکرولیموس یا پیمکرولیموس. این داروها بر لکه‌های کوچک ویتیلیگو صورت و گردن مؤثرتر بوده و در کنار آن می‌توانید از روش نوردرمانی نیز استفاده کنید. بااین‌حال، توجه داشته باشید که ممکن است بین مصرف این داروها و ابتلا به سرطان پوست و لنفوم، ارتباطی وجود داشته باشد.
برای بازیابی رنگدانه های نواحی کوچک و بزرگ پوستتان، از نوردرمانی استفاده کنید. از نوردرمانی می‌توان جهت استفاده برای بازگشت رنگدانه های از بین رفته نواحی کوچک و بزرگ پوست، کمک گرفت. برای درمان لکه‌های بزرگ یا چندتایی بدنتان، احتمال دارد پزشکتان جلسات هفتگی استفاده از لایت باکس را به شما توصیه کند. لایت باکس اتاقی است که شما در آن به مدت 1 تا 4 دقیقه درحالی‌که اشعه‌های UVA تابیده می‌شوند، می‌ایستید.
اگر فقط چند لکه کوچک ویتیلیگو داشته باشید، ممکن است پزشکتان به‌جای لایت باکس، استفاده از لیزر UV را به شما توصیه کند تا به‌طور مستقیم به لکه‌هایتان نور تابیده شود.
دوره نوردرمانی بین 6 تا 12 ماه زمان می برد تا نتیجه دهد و نیاز است که شما 3 بار در هفته آن را انجام دهید.
نوردرمانی در کنار استفاده از کورتیکواستروئید های موضعی نسبت به نوردرمانی تنهایی، مؤثرتر خواهد بود.
برای درمان لکه‌های بزرگ ویتیلیگو، از نوردرمانی NB-UVB استفاده کنید. نوردرمانی NB-UVB روشی از نوردرمانی است که از اشعه UVB برای درمان مشکلات پوستی استفاده می‌شود. این روش، 2 تا 3 بار در هفته انجام‌شده و شامل یک اتاقک نوری (کابین نوری) است که شما در آن در معرض اشعه‌های UVB قرار می‌گیرید. با توجه به نوع بیماری پوستی که دارید، در مورد انتخاب روش مناسب، با پزشک خود مشورت کنید.
در کنار روش نوردرمانی می‌توانید از کورتیکواستروئید های موضعی یا تاکرولیموس استفاده کنید.
همچنین روش درمانی PUVA نیز وجود دارد که در آن هم‌زمان با نوردرمانی UVA از داروی پسورالن نیز استفاده می‌شود، اما ریسک ابتلا به مسمومیت نوری، مشکلات گوارشی و سرطان در این روش بالاتر است.
در صورت نتیجه نگرفتن از روش‌های دیگر، در مورد جراحی با پزشک خود صحبت کنید. مداخلات جراحی معمولاً توصیه نمی‌شوند مگر اینکه استفاده از روش‌های درمانی دیگر، تغییری در بهبودی ظاهر لکه‌های ویتیلیگو ایجاد نکرده باشند. علت آن این است که جراحی‌ها تهاجمی‌تر و هزینه‌برتر بوده و ممکن است منجر به پدیدار شدن لکه‌های بیشتر ویتیلیگو در بدنتان شوند. قبل از موافقت با جراحی، در مورد گزینه‌هایی که دارید با دقت با پزشک خود مشورت کنید. برخی از روش‌های رایج عبارت‌اند از:
پیوند پوست: در این روش تکه کوچکی از پوست بدنتان که رنگ نرمالی دارد برداشته‌شده و به آن قسمت از بدن که پوستش بی‌رنگ شده است، پیوند زده می‌شود. ازجمله عوارض جانبی این روش می‌توان به برجای ماندن اثر زخم‌ها، عفونت، عدم رنگ‌پذیری مجدد لکه پوستی و سنگ‌فرشی شدن ظاهر پوست، اشاره کرد.
پیوند تاول: در این روش با ایجاد مکش بر روی قسمتی از پوست که رنگ طبیعی دارد، تاول ایجاد کرده سپس آن را برداشته و به قسمتی از پوست که رنگ خود را ازدست‌داده است، پیوند زده می‌شود. در اثر این جراحی، اثر زخم‌ها برجای‌مانده و پوست ظاهری شبیه سنگ‌فرش پیدا می‌کند.
تتو کردن یا میکروپیگمنتیشن: این روش شامل تزریق رنگ به نواحی بی‌رنگ شده پوست است. اگر لب‌هایتان رنگدانه های خود را ازدست‌داده است، این روش گزینه خوبی برای شما خواهد بود.
درمان‌های طبیعی و سنتی ویتیلیگو
برای بازیابی رنگ پوست، از مکمل‌های جینکگو بیلوبا (ginkgo biloba) استفاده کنید. جینکگو بیلوبا ممکن است در بازیابی رنگ پوست برخی از افراد مؤثر واقع شود، اما قبل از امتحان کردن این روش، برای حصول اطمینان، با پزشک خود مشورت کنید. افراد شرکت‌کننده در مطالعات انجام‌شده مقدار 40 میلی‌گرم از عصاره جینکگو بیلوبا را به‌صورت سه بار در روز مصرف می‌کردند، اما ممکن است پزشک شما دوز متفاوتی را برایتان تجویز کند.
حتماً قبل از مصرف کردن جینکگو بیلوبا در کنار روش‌های درمانی دیگر مانند: استفاده از داروهای موضعی یا نوردرمانی، با پزشک خود مشورت کنید.
هرروز، از مکمل‌های مولتی‌ویتامین یا آنتی‌اکسیدان استفاده کنید. برخی از افراد، با مصرف روزانه ویتامین‌های آنتی‌اکسیدان نظیر ویتامین‌های A، C و E، شاهد بهبودی در لکه‌های ویتیلیگوی خود بوده‌اند. این ویتامین‌ها در مکمل‌های مولتی‌ویتامین وجود دارد، بنابراین مصرف روزانه آن‌ها می‌تواند به بهبودی ویتیلیگوی شما کمک کند.
از مصرف بیش‌ازحد هر نوع ویتامین خودداری کنید. از 100٪ مقدار مجاز توصیه‌شده روزانه هر ویتامین فراتر نروید.
برای جلوگیری از پدیدار شدن لکه‌های جدید ویتیلیگو، از EGCG استفاده کنید. EGCG همچنین به‌عنوان عصاره چای سبز شناخته‌شده و می‌تواند به کاهش سرعت یا توقف پیشرفت ویتیلیگو کمک کند. از پزشکتان در مورد افزودن مکمل EGCG به رژیم‌درمانی خود سؤال کنید.
شما احتمالاً می‌توانید با نوشیدن روزانه 1 تا 2 فنجان چای سبز، نتایج مشابهی به دست آورد.
در کنار نوردرمانی، از گیاه سرخس polypodium leucotomos استفاده کنید. عصاره این سرخس گرمسیری، در بهبودی نتایج حاصل از نوردرمانی مؤثر بوده است. با پزشکتان در مورد افزودن این مکمل به رژیم‌درمانی خود صحبت کنید.
احتمالاً پس از مصرف این مکمل به مدت 3 ماه یا بیشتر، شاهد علائم بهبودی در پوستتان خواهید بود.
هشدار: توجه داشته باشید که نقش این مکمل‌ها در درمان ویتیلیگو به‌طور کامل کشف نشده است، بنابراین این راهکارها برای تمامی افراد نتیجه‌بخش نخواهد بود.
پوشاندن (پنهان کردن) پوست بی‌رنگ شده
از لوازم‌آرایشی برای همرنگ کردن لکه‌ها باپوست اطراف آن‌ها استفاده کنید. بسیاری از افراد به‌جای درمان ویتیلیگو یا در حین درمان آن، از لوازم‌آرایشی برای پوشاندن لکه‌های ویتیلیگو استفاده می‌کنند. از کرم پودرهایی با پوشش دهی عالی که با رنگ پوستتان هماهنگی دارند، برای همرنگ کردن لکه‌های ویتیلیگو با سایر نواحی پوستتان استفاده کنید.
به خاطر داشته باشید که ممکن است لکه‌ها همچنان دیده شوند، اما آرایش کردن می‌تواند آن‌ها را کمتر موردتوجه قرار دهد.
اگر نواحی وسیعی از بدنتان مبتلابه ویتیلیگو است، استفاده از این روش بسیار زمان‌بر خواهد بود. آرایش کردن برای پوشاندن لکه‌های ویتیلیگوی صورت و گردن، مناسب‌تر است.
به لکه‌های روشن پوستتان، محصولات برنزه کننده بمالید. محصولات برنزه کننده به تیره کردن لکه‌های سفید (روشن) کمک کرده و آن‌ها را همرنگ نواحی دیگر پوست می‌کند. یک محصول برنزه کننده با تناژ دلخواه انتخاب کرده و فقط بر روی لکه‌هایتان بمالید. مراقب باشید آن را به سایر نواحی پوست نزنید زیرا باعث تیره‌تر شدن آن قسمت از پوست نیز می‌شود.
جهت استفاده، به دستورالعمل شرکت سازنده توجه کنید.
با استفاده از کرم‌های سفیدکننده، سایر نواحی پوست خود را روشن کنید. اگر ناحیه وسیعی از پوست صورتتان مبتلابه ویتیلیگو است، از کرم‌های سفیدکننده برای یکنواخت کردن رنگ قسمت‌هایی از پوست که رنگدانه دار است، استفاده کنید. بااین‌حال، این بدان معنی است که شما رنگ پوست خود را کاملاً روشن خواهید کرد که ممکن است برای همه ایده آل نباشد. اگر قصد انجام این روش رادارید، از پزشک خود بخواهید تا کرم سفیدکننده مناسبی برایتان تجویز کند.
برای نتیجه گرفتن از این روش، شما بایستی روزی ۱ تا ۲ بار به مدت ۹ ماه از این کرم استفاده کنید.
احتمال بازیابی رنگدانه ها در مناطقی از پوست که سفید شده‌اند وجود دارد، بنابراین در صورت وقوع این اتفاق، بایستی مجدداً از کرم سفیدکننده استفاده کنید.
زمانی که به فضای باز می‌روید، برای روشن نگه‌داشتن پوستتان، از کرم‌های ضد آفتاب استفاده کنید. اگر پوستتان برنزه شود، لکه‌های روشن در مقایسه با قسمت‌های رنگدانه دارپوستتان، بیشتر موردتوجه قرار می‌گیرد، بنابراین جلوگیری کردن از برنزه شدن و سوختن، در یکنواخت ماندن رنگ پوست ضروری است. اگرچه لکه‌های ویتیلیگو برنزه نمی‌شوند، اما به‌راحتی می‌سوزند. حداقل 15 دقیقه قبل از رفتن به فضای باز، با استفاده از کرم‌های ضد آفتاب با SPF 30 یا طیف‌های بالاتر، از پوستتان محافظت کنید.
دقت داشته باشید که هر 90 دقیقه یک‌بار یا زمانی که خیس شده و عرق کرده‌اید، کرم را تجدید کنید.
نکته: استفاده از کرم‌های ضد آفتاب خصوصاً برای افرادی که مابقی پوستشان روشن است جهت همرنگ ماندن با لکه‌های سفید، ضروری است. اگر پوستتان سوخته یا برنزه شود، نیاز به تجدید کرم‌های سفیدکننده خواهید داشت.
نکات
1 – اخبار مرتبط با درمان‌های جدید ویتیلیگو را دنبال کنید. تحقیقات در حال انجام اند و ممکن است درمان‌های مؤثرتری درراه باشند.
2 – گروه‌های حمایتی محلی یا آنلاین بیماری ویتیلیگو را پیداکرده و با افرادی که مشکلات مشابه به شمارا دارند ارتباط برقرار کنید. صحبت کردن با افرادی که تجربیات مشابه با شمارا دارند می‌تواند به ارتقا کیفیت زندگی شما کمک کند.