هرپس سیمپلکس که به نام تبخال معروف است ، تاولی است که روی لبها ، چانه ، گونهها یا سوراخهای بینی رخ میدهد . معمولاً تاولها تبدیل به پوسته زرد رنگی شده ، سپس در طی چند هفته از بین میروند . متأسفانه ، افرادی که تبخال میزنند ، عموماً دوباره دچار تبخال شده و باید بدانید که تبخال خیلی واگیردار است .
باید بدانید که هیچگونه واکسن و درمانی برای تبخال وجود ندارد و با انجام کارهایی که گفته میشود ، از مزیتهای زیر برخوردار میشوید :
- کاهش درد تبخال
- بالا بردن سرعت بهبودی
- جلوگیری از ایجاد دوباره تبخال
- جلوگیری از گسترش یافتن تبخال
نکات اولیه اما مهم !!
فرق بین تبخال و آفت دهان چیست ؟
تبخال : دلیل آن ویروس است ، واگیردار است و در روی لب و نواحی اطراف آن رخ میدهد ، یعنی در کل بیرون از دهان است .
آفت دهان : داخل دهان بروز کرده ، واگیردار نیست و به دلیل ویروس رخ نمیدهد ، بنابراین درمان آن کاملاً با تبخال متفاوت است . آفت دهان فقط در درون دهان ایجاد میشود .
چگونه بفهمیم که تبخال زدهایم ؟ تشخیص زود و سریع آن !!!
قبل اینکه عملاً شما بتوانید تبخال را ببینید ، شاید بتوانید مقداری احساس سوزش و مورمور شدن در اطراف دهان خود ( در مکانی که تبخال بیرون میزند ) را حس کنید . شما با تشخیص زودرس تبخال میتوانید زودتر عکسالعمل نشان داده و ریکاوری را سرعت ببخشید .
ممکن است همراه با احساس مورمور شدن ، یک برآمدگی کوچک یا سفتی در زیر پوست خود نیز احساس کنید .
دیگر علائم اولیه شامل موارد زیر میشود :
- خارش لب یا پوست اطراف دهان
- گلودرد
- تب
- درد در هنگام بلع
- تورم غدد
حواستان به منتقل شدن ویروس تبخال به دیگران یا خودتان باشد . ویروس هرپس سیمپلکس بهصورت زیادی واگیردار است ، بنابراین از بوسیدن و هرگونه تماس دهانی خودداری نمایید . همچنین از مصرف مشترک قاشق و چنگال ، لیوان ، نی با دیگران اجتناب کنید . ظروف غذاخوری و قاشق و چنگال خود را با صابون ضدعفونیکننده ؛ بشورید . همچنین میتوانید تبخال را بهآرامی با آب و صابون شستشو دهید تا از پخش شدن ویروس جلوگیری کنید .
دستان خود را مرتب بشورید ، و سعی کنید تا به تبخال دست نزنید . اگر به تبخال دست بزنید ، ممکن است دیگر افراد و جاهایهای دیگر بدن خود را آلوده کنید . حتی ممکن است چشم و ناحیه تناسلی را نیز آلوده کنید . حواستان باشد که اگر چشم شما آلوده شود ، سریعاً باید به پزشک مراجعه کنید زیرا بسیار خطرناک است و میتواند به بینایی شما آسیب دائمی وارد کند .
تب را کاهش دهید . بعضیاوقات در کودکان تبخال با تب همراه است . اگر تب کردید ، از قرصهای تب بر مانند استامینوفن استفاده کنید و حواستان به میزان تب باشد .
شما میتوانید با روشهایی مانند : حمام با آب ولرم ، کمپرس سرد ، چای گرم و خواب کافی با تب مبارزه کنید .
درد تبخال را چه کنیم ؟
کرمهای مخصوص تبخال که در داروخانهها موجود است ، ممکن است به کاهش درد تبخال کمک کنند ، همچنین میتوانید از مسکنهایی مانند آسپرین ، استامینوفن و ایبوپروفن نیز کمک بگیرید .
هشدار : حواستان باشد که نباید به کودکان آسپرین داد ، زیرا ممکن است ریسک ابتلا به سندرم ری ( هرچند که نادر است ) در آنها بیشتر شود .
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم ؟
در صورتی که مشکلات زیر را داشتید ، به پزشک مراجعه کنید تا مشکل جدیای شمارا تهدید نکند :
۱ – اگر مشکل سیستم ایمنی بدن دارید یا اینکه تبخال شدیدی ( بزرگی ) زدهاید .
۲ – تب شما پایین نمیآید .
۳ – بیشتر از ۲ هفته تبخال به طول انجامیده یا چشمان شما تحریکشده است .
افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند ، در ریسک بالاتری نسبت عوارض بلندمدت و حتی مرگ به خاطر تبخال هستند .
تبخال داخل چشم یکی از دلایل کوری در بسیاری از کشورهاست ، بنابراین خیلی مراقب باشید تا عفونت به چشمان شما گسترش نیابد و اگر چشمان شما تحریک شد ، حتماً به پزشک مراجعه کنید .
چگونه از تبخال پیشگیری کنیم ؟
درست است که ویروس تبخال غیرقابل درمان است ، اما شما با رعایت نکاتی میتوانید از بروز آن جلوگیری کنید .
روشهای جلوگیری از تبخال :
استفاده از ضد آفتاب : لبها و مکانهایی که مستعد تبخال زدن هستند را کرم ضد آفتاب بزنید . اکسید زینک ممکن است به جلوگیری از تبخال زدن در افرادی که آفتاب باعث تبخال زدن آنها میشود ، کمک کند .
شستشو دادن : حوله ، لباسها و ملافه را بعد از هر بار مصرف بشورید .
بالا بردن سیستم ایمنی بدن : با ورزش ، استراحت ، رژیم غذایی مناسب و کاهش استرس این کار را انجام دهید .
صبور باشید . از بین رفتن یا درمان تبخال میتواند ۸ تا ۱۰ روز طول بکشد ، شما نمیتوانید کار زیادی برای کاهش مدتزمان درمان تبخال انجام دهید . از دست زدن و فشار دادن تبخال اجتناب کنید ، زیرا فقط باعث آرام کردن پروسه ترمیم آن میشوید .
استرس خود را کاهش دهید . مطالعات نشان دادهاند که ممکن است ارتباطی بین میزان استرس و افزایش احتمال تبخال زدن وجود داشته باشد . برای جلوگیری از تبخال زدن در آینده و همچنین کاهش زمان درمان تبخال حال حاضر خود ، استرس و اضطراب خود را کاهش دهید .
درمانهای خوراکی تبخال
شیرینبیان مصرف کنید . نشان دادهشده است که شیرینبیان میتواند زمان بهبودی تبخال را کاهش دهد . از ریشه شیرینبیان یا مکمل آن استفاده کنید . همچنین میتوانید با شیرینبیان و مقدار کمی آب ، خمیری درست کنید و آن را روزی چند بار مستقیماً روی تبخال بزنید .
لیزین بیشتری مصرف کنید . پروتئین موجود در شیر ( لیزین ) میتواند با پروتئین ویروس تبخال بجنگد . پنیر ، ماست و شیر بخورید و همچنین به دنبال مصرف مکمل لیزین باشید .
از مصرف آرژنین اجتناب کنید . بعضی از تحقیقات ارتباطی بین تبخال زدن و آمینواسید آرژنین پیداکردهاند . این شواهد قطعی نیستند ، اما اگر مکرراً تبخال میزنید ، میتوانید مصرف این مواد غذایی را محدود کنید و در هنگام تبخال زدن از آنها استفاده نکنید .
مواد غذایی دارای آرژنین :
- شکلات
- نوشابه
- نخود
- غلات صبحانه
- کره بادامزمینی
- ژلاتین
- بادامهندی
- ماءالشعیر
زیر نظر پزشک داروی ضدویروسی مصرف کنید . داروهای ضدویروسی کمی مانند : اسیکلوویر ، فامسیکلوویر و پنسیکلوویر برای درمان تبخال مورد تأیید هستند . این داروها تبخال را درمان نمیکنند و همچنین نشان داد نشده است که در پیشگیری از تبخال نیز مؤثر باشند ، اما آنها میتوانند طول درمان تبخال و شدت تبخال را کاهش دهند . عموماً این داروها اگر سریعاً بهمحض شروع علائم مصرف شوند خیلی مؤثر هستند .
اگر خیلی تبخال میزنید ، ممکن است پزشک شما برایتان دارو تجویز کند تا هرروز بخورید ، حتی درزمانی که علائم ( تبخال ) را ندارید . با این کار پزشک میتواند تبخال را در آینده سرکوب کند . درمان با سرکوب کردن ممکن است در بعضی از افراد مؤثر نباشد ، مطالعات بالینی نیز موفقیتهای گستردهای را با این روش نشان ندادهاند .
داروهای ضدویروسی تبخال با دخالت روی میزان تکثیر ویروس کار خود ا انجام میدهند . هرچه تکثیر DNA ویروس با تداخل و مشکل بیشتری روبهرو شود ، سیستم ایمنی بدن فرصت بیشتری برای مبارزه با شیوع بیماری ( ایجاد تبخال ) خواهد داشت .
درمانهای موضعی تبخال
کمپرس سرد روی تبخال بگذارید . یخ باعث ایجاد محیطی میشود که برای ویروسهایی که تبخال را ایجاد میکنند مناسب نیست ، همچنین باعث کاهش درد و التهاب نیز خواهد شد . روزی چند بار کمپرس سرد را انجام دهید تا ناراحتی شما آرام شده و عفونت دفع شود .
یا استفاده از آب سرد یا یخ میتوانید این کار را انجام دهید . یخ را مستقیماً روی تبخال قرار ندهید ، بلکه آن را در نایلون گذاشته و دور آن حوله نازکی بپیچید ، سپس روی تبخال قرار دهید . کمپرس سرد را هر دفعه ۱۰ تا ۱۵ دقیقه انجام دهید .
از روغن درخت چای استفاده کنید . روغن درخت چای یک ضدویروس موضعی و مؤثر است . مقدار کمی روغن درخت چای را در مقدار کمی آب ( حدودا ۳ برابر مقدار روغن درخت چای ، آب اضافه کنید ) حل کنید و قبل از شکلگیری تبخال بهصورت متناوب در محل بمالید .
این کار به جلوگیری از شکلگیری تاول و بدتر شدن تبخال در هنگام تشکیل ، کمک میکند .
مقداری شیر روی تبخال بمالید . پروتئین موجود در شیر میتواند به از بین بردن تبخال کمک کند . همچنین دمای پایین شیر میتواند درد تبخال را نیز کم کند .
پنبهای را داخل شیر فروکرده و روی تبخال بزنید . این کار را چند بار در روز تکرار کنید . درزمانی که احساس کردید تبخال زدهاید و در اوایل شکلگیری تبخال این کار را میتوانید انجام دهید .
با وازلین تبخال را بپوشانید . پوشاندن تبخال با وازلین میتواند کمک کند تا باکتریها و ویروسهایی که میتوانند عفونت را بدتر کنند ، از تبخال دور بمانند . مقدار زیادی وازلین برداشته و تبخال را در تمامی زمانها پوشش دهید .
حواستان باشد تا هر دفعه دستان خود را قبل و بعد از زدن وازلین شسته و از گوش پاککن جدید برای اینکار استفاده کنید ، تا از گسترش یافتن تبخال جلوگیری کرده باشید .
سرکه سیب را امتحان کنید . سرکه میتواند باعث خشک شدن تبخال ، کشتن باکتریها و حتی بیرون کشیدن PH تبخال شود . زدن سرکه روی تبخالِ باز ، میتواند باعث ایجاد مقداری سوزش شود . با استفاده از گوش پاککن سرکه را چند بار در روز روی تبخال بزنید .
از آباکسیژنه کمک بگیرید . این آنتی باکتریال سنتی همزمان هم باکتریها را از بین ببرد و هم اینکه تبخال و پوست را خشک میکند . مقدار کمی آباکسیژنه را روی پنبهزده و روزی چند بار روی تبخال بزنید .
چای کیسهای را امتحان کنید . مواد مغذی و آنتیاکسیدانهای موجود در چای سبز میتواند باعث تسکین دادن تبخال و افزایش سرعت بهبودی آن شود .
یک فنجان چای سبز درست کنید و چای کیسه را از داخل فنجان دربیاورید و بگذارید تا خنک شود ، سپس آن را مستقیماً روی تبخال بگذارید . برای تأثیرگذاری بیشتر ، چای کیسه را داخل یخچال یا فریزر قرار دهید ، سپس روی تبخال بگذارید .
آیا سیر ضد تبخال است ؟
سیر یکی از بهترین درمانهای خانگی برای تبخال است ، زیرا دارای عوارض کمی میباشد . خمیری از سیر لهشده یا خردشده درست کنید و به مدت ۱۵ دقیقه آن را روی تبخال بگذارید بماند .
خواص آنتی باکتریایی سیر میتواند به ضدعفونی کردن محیط اطراف تبخال و بالا بردن سرعت بهبودی آن کمک کند .
حواستان باشد که سیر ممکن است مقداری سوزش ایجاد کند .
نمک و آلوئه ورا : نمک را مستقیماً روی تبخال بزنید تا به بهبودی تبخال سرعت ببخشید . به مدت چند دقیقه بگذارید تا نمک روی تبخال بماند ، سپس آن را آبکشی کرده و ژل آلوئه ورا روی آن بزنید . زدن آلوئه ورا بعد از نمک باعث میشود که تبخال تحریک شده تسکین داده شود و هرگونه درد ناشی از نمک نیز از بین برود .
عصاره وانیل خالص : با استفاده از گوش پاککن بهصورت روزی ۴ بار ، روی تبخال عصاره وانیل بزنید . الکل نیز در پروسه تولید عصاره وانیل استفاده میشود ، که میتواند دلیلی برای مؤثر بودن عصاره وانیل در از بین بردن تبخال باشد .
از داروهای ضدویروسی موضعی استفاده کنید . میتوانید با مراجعه به داروخانه کرم ضد تبخال تهیه کنید . بعضی از این کرمها را میتوان بدون نسخه پزشک تهیه کرد ، اما بعضی از آنها مخصوصاً قرصهای ضد تبخال ، نیازمند نسخه پزشک هستند .
پنهان کردن موقتی تبخال
در مواقعی که لازم است به مکان خاصی بروید ، پنهان کردن موقتی تب خال میتواند به شما کمک کند تا کاملا طبیعی به نظر برسید و به کارهای خود رسیدگی کنید .
روش انجام : یکلایه باند مایع روی کل تبخال بزنید و بگذرید تا کاملاً خشک شود . یکی لایه دیگر باند مایع بزنید و بگذارید تا خشک شود . با این کار شما سطح صافی را ایجاد میکنید و همچنین از بیشتر شدن عفونت جلوگیری خواهید کرد .
با برس لب سایهای تیره روی تبخال بزنید و حتما قبل و بعد از استفاده از برس آن را با آب جوش و وایتکس استریل کنید .
پیشنهاد میشود زیاد از این روش استفاده نکنید و هنگام پاک کردن آن ، محل تبخال را با الکل کاملاً خشککنید .
نکات مهم
۱ – بسیاری از خانمها در هنگام یا قبل از یائسگی تبخال میزنند .
۲ – با توجه به اینکه استرس در بعضی از افراد باعث تبخال زدن میشود ، بهتر است با روشهایی مانند : تنفس عمیق ، یوگا ، مدیتیشن و ورزش استرس خود را کم کنید .
۳ – عموماً داشتن سیستم ایمنی ضعیف باعث بروز تبخال میشود ، بنابراین زمان مناسبی است که با درست غذا خوردن ، ورزش ، دوری از مواد حساسیتزا ، داروها و دوری از سیگار و الکل ، جلوی تبخال را بگیرید .
۴ – بعضیاوقات تغییرات هورمونی ؛ مانند : مصرف داروهای ضدبارداری میتوانند باعث تبخال زدن شوند .
۵ – همچنین میتوانید با مراجعه به داروخانه کرمهای موضعی ضد تبخال را تهیه و استفاده کنید .
۶ – مکمل L-Lysine میتواند به زودتر خوب شدن تبخال کمک کند .
هشدارها
۱ – تا ۱ هفته بعد از تبخال زدن ، هنوز هم ویروس تبخال میتواند منتقل شود ؛ حتی اگر هیچگونه علائم و نشانهای نداشته باشد .
۲ – اینترنت پر از روشهای مختلف اعم از خانگی و داروهایی برای درمان تبخال است ، پیشنهاد میشود همیشه روشهای معقول مورد تأیید را فقط انجام دهید .
۳ – استفاده از الکل و لاک پاککن در بسیاری از سایتها پیشنهادشده است ، اما این مواد سطح پوست را میشکنند . استفاده از این مواد همچنین میتوانند باعث ایجاد زخم روی صورت شوند ، زیرا بسیار قوی هستند .
۴ – درمانهای موضعی تبخال ممکن است ، زمان بهبودی تبخال را کاهش ندهند .
نکته مهم : در صورتیکه نیاز به اطلاعت بیشتر در مورد تبخال دارید ، روی مقاله زیر کلیک کنید :
بدون دیدگاه