سندرم پای بیقرار ( restless leg syndrome ) باعث ایجاد احساس ناخوشایندی در پا میشود که شامل : احساس خزش در پا ، تیر کشیدن ( سوزش ) ، خارش و نیاز شدید به حرکت دادن پا در هنگام نشستن و خوابیدن در رخت خواب است .
این علائم میتواند باعث اختلال در خواب شده و درنتیجه کیفیت زندگی در افراد مبتلا به سندرم پای بیقرار را کاهش دهد .
اگرچه علت دقیق این بیماری هنوز مشخص نیست ، عواملی هستند که فرد را مستعد این بیماری میکنند ، عواملی مانند : ژنتیک ، جنسیت و سن . بسیاری از افراد فهمیدهاند که تغییرات خاصی در شیوه زندگی باعث جلوگیری یا کاهش علائم سندرم پای بیقرار میشود .
جلوگیری از علائم سندرم پای بیقرار
آیا شما مستعد گرفتن بیماری سندرم پای بیقرار هستید ؟ بعضی از افراد تمایل بیشتری برای دچار شدن به سندرم پای بیقرار دارند ، که دلیل آن میتواند وراثت بوده یا اینکه دارای شرایطی هستند که منجر به ایجاد سندرم پای بیقرار میشود . دانستن عواملی که ریسک ابتلا به سندرم پای بیقرار را بالا میبرد میتواند به جلوگیری و کاهش علائم آن به شما کمک کند .
کمخونی ( ناشی از ) فقر آهن ، واریس ، دیابت و بیماریهای ریوی میتوانند باعث سندرم پای بیقرار شوند . اگر هر یک از بیماریهای گفتهشده را داشتید ، درمانهای لازم را پیش بگیرید ، زیرا ممکن است به پیشگیری از سندرم پای بیقرار کمک کند .
۲۵% از خانمهای باردار سندرم پای بیقرار را تجربه کردهاند ، اما معمولاً بعد از بارداری از بین میرود . در طول بارداری تغییر سبک زندگی میتواند از علائم جلوگیری کند یا آنها را آرام کند .
اگر هرکدام از اقوام نزدیک شما دارای سندرم پای بیقرار است ، شما در ریسک بالاتری در مقابل ابتلا به این بیماری قرار دارید . در مورد کاری از شما برنمیآید ، فقط میتوانید با تغییراتی در زندگی از علائم آن جلوگیری کرده یا آنها را کاهش دهید .
وزن اضافی یا چاقی میتواند بهراحتی فرد را مستعد دچار شدن به سندرم پای بیقرار کند . شروع به کاهش وزن کنید تا به جلوگیری از این بیماری کمک کرده باشید .
فعال باشید . دیدهشده است ، افرادی که سبک زندگی کمتحرکی دارند ، بیشتر مستعد ابتلا به سندرم پای بیقرار هستند . حتماً ورزش را جزو برنامه روزانه خود قرار دهید ، البته حواستان باشد که اگر اهل ورزش نیستید بهصورت تدریجی ورزش کردن را شروع کنید . هر نوع ورزشی که متوسط تا شدید بوده و بهصورت منظم انجام شود میتواند مفید باشد . شنا ، دوچرخهسواری ، سریع راه رفتن ، دویدن ، باشگاه ، یوگا و موارد مشابه را میتوانید انجام دهید .
نشان دادهشده است که پیادهروی سریع بهصورت ۴ بار در هفته به مدت ۳۰ دقیقه ، باعث کاهش شدت سندرم پای بیقرار طی چند ماه میشود .
ورزش دادن شدید پا نیز میتواند کمککننده باشد . سعی کنید یک هفته هرروز ۲۰ تا ۳۰ دقیقه ورزش پا مانند : دوچرخهسواری یا پیادهروی سریع را انجام دهید .
شنا کردن یکراه بسیار ملایم برای کشش عضلات پا است ، مخصوصاً اگر دیگر ورزشها باعث کرامپ عضلانی در هنگام کشش میشوند .
ورزش کردن نهتنها باعث کمک به جلوگیری از سندرم پای بیقرار میشود ، بلکه باعث کاهش علائم حال حاضر نیز خواهد شد .
از کفش مناسب استفاده کنید . استفاده از کفش نامناسب یا راه رفتن با پای لخت میتواند باگذشت زمان باعث کمتر شدن قوس کف پا شود . به متخصص پا مراجعه کنید تا قوس پای شما را بررسی کند و اینکه در سندرم پای بیقرار نقشی ایفا میکند یا خیر . متخصص پا قادر خواهد بود تا کارهایی که لازم است انجام دهید را به شما بگوید .
شما میتوانید از کفیهای دارای قوس کف پا استفاده کنید که در کفشفروشیها موجود است . استفاده از آنها میتواند به پشتیبانی از قوس کف پا کمک کرده و منجر به کاهش علائم سندرم پای بیقرار شود .
اگر درراه رفتن روی کف سفت رنج میبرید ، از دمپایی استفاده کنید .
مقدار زیادی آب بنوشید . بدن را پر آب نگهدارید و به میزان مناسب آب در طول روز بنوشید . نوشیدن مقدار زیادی آب میتواند به کاهش سندرم پای بیقرار کمک کند . میزان آب مصرفی شما بستگی به نیاز شخصی ، سلامتی و میزان ورزش در شما دارد . بهعنوان یک قاعده کلی ، هر بار که تشنه میشوید ، آب بنوشید و هر زمان که ممکن است ، آب را جایگزین نوشیدنیهایی مانند قهوه ، نوشیدنی های شیرین و موارد مشابه کنید .
میزان مصرف کافئین را کاهش دهید . کافئین در سندرم پای بیقرار مشارکت میکند ، بنابراین کاهش میزان مصرفی روزانه میتواند کمککننده باشد . کافئین عمدتاً در قهوه ، چای ، کاکائو ، شکلات و نوشیدنیهای انرژی زا پیدا میشود . هرگونه دارو یا مواد مخدر محرک نیز مصرف نکنید .
الکل مصرف نکنید . نشان دادهشده است که الکل باعث تشدید سندرم پای بیقرار میشود ، بنابراین سعی کنید الکل را کنار بگذارید ، مخصوصاً در شبهنگام بههیچوجه الکل مصرف نکنید .
سیگار را ترک کنید . به نظر میرسد افرادی که سیگار میکشند در ریسک بالاتری در ابتلا به سندرم پای بیقرار قرار دارند . برای جلوگیری از سندرم پای بیقرار ، سیگار کشیدن را کنار بگذارید یا حداقل میزان مصرف را کاهش دهید . همچنین مصرف دیگر محصولات دارای نیکوتین را نیز کنار بگذارید .
فعالیتهای ذهنی محرک را امتحان کنید . اگر در هنگام استراحت پای شما اذیتتان میکند ( البته بهغیراز زمان خواب ) ، شروع به انجام کاری کنید که باعث تحریک کردن مغزتان شود .
بهعنوانمثال ، جدول حل کنید ، کتاب بخوانید ، چیزی بنویسید یا با کامپیوتر کارکنید . این کارها میتوانند باعث پرت کردن حواس مغز شده و علائم سندرم پای بیقرار را کاهش داده و/یا از شروع آن جلوگیری کند .
عوارض داروهای مصرفی خود را چک کنید . داروهای مشکلساز شامل : داروهای ضد روانپریشی ، ضد تهوع ، ضدافسردگیهایی که باعث افزایش سروتونین میشوند ، بعضی از داروهای ضد سرماخوردگی و ضد حساسیت .
اگر دارویی مصرف میکنید که سندرم پای بیقرار در لیست عوارض آن است ، با پزشک خود صحبت کنید تا در مورد جایگزینها تصمیمگیری کند .
مکمل آهن را امتحان کنید . اولازهمه حواستان باشد که آهنِ بیشازحد میتواند برای بدن مشکل ایجاد کند ، بنابراین عاقلانه است که قبل از مصرف آن با پزشک خود مشورت کنید .
نشان دادهشده است که پایین بودن آهن با افزایش علائم سندرم پای بیقرار ارتباط دارد . ازاینرو ، افرادی که سطح آهن خون آنها پایین است ( که توسط آزمایش خون مشخص میشود ) ، مصرف مکمل آهن میتواند به جلوگیری از علائم کمک کند .
بههرحال ، پزشک فقط با دیدن علائم بیماری و بدون گرفتن آزمایش خون ، اقدام به تجویز مکمل آهن نمیکند ، زیرا ممکن است مقدار زیادی از آن را مصرف کنید .
همیشه قبل از مصرف مکمل آهن با پزشک خود مشورت کنید .
با پزشک خود درباره داروهای تجویزی صحبت کنید . ۲ دارویی که توسط FDA برای درمان علائم سندرم پای بیقرار تأییدشده است شامل : رپینیرول و پرامیپکسول میشود .
این داروها مخصوص درمان سندرم پای بیقرار ساختهشدهاند . با توجه به علائم بیماری شما ، ممکن است پزشک داروهای زیر را برای درمان و جلوگیری سندرم پای بیقرار تجویز کند :
۱ – آرامبخشها ( مثل کلونازپام و زالپلون ) میتوانند برای افرادی که خواب آنها با سندرم پای بیقرار خراب میشود مفید باشد .
۲ – ضد انعقاد ( مثل کاربامازپین ) برای افرادی که با علائم سندرم پای بیقرار در طول روز مشکلدارند میتواند کمککننده باشد .
۳ – مسکن برای بیمارانی که از سندرم پای بیقرار شدید رنج میبرند تجویز میشود .
دیگر راههای درمان کدماند ؟
ماساژ و طب سوزنی نیز ممکن است به جلوگیری از بروز علائم سندرم پای بیقرار کمک کند . ماساژ میتواند تنش را در پاهای شما را کاهش دهد و باعث ریلکس شدن آنها شود . در بعضی از مطالعات نشان دادهشده است که طب سوزنی مزایایی برای سندرم پای بیقرار دارد ، اما نتایج قطعی نیست .
هشدار : حواستان باشد که طب سوزنی فقط باید توسط افراد متخصص ، دارای مدرک انجام این کار و حرفهای صورت گیرد ، اشتباهات در این نوع طب میتواند عواقب بدی برای شما داشته باشد .
بهبود خواب
آداب درست خوابیدن را رعایت کنید . درست خوابیدن قوانینی دارد که با رعایت آنها میتوانید کیفیت خواب خود را بالابرده و بهتر بخوابید :
۱ – هرروز سر ساعت مشابهی از خواب بیدار شوید .
۲ – خوابیدن در زمان مناسب باعث میشود که صبحها وقتی ساعت زنگ زد بهراحتی از خواب بیدار شوید .
۳ – اگر نیاز به خواب بیشتری دارید ، زودتر به رخت خواب بروید بهجای اینکه دیرتر از خواب بیدار شوید . زمان مهمترین فاکتور در داشتن خواب مناسب است .
۴ – بیدار شدن در زمان همیشگی را در آخر هفته نیز رعایت کنید .
۵ – قبل از خوابیدن از صفحات الکترونیکی ( صفحه موبایل ، کامپیوتر ، تلویزیون و موارد مشابه ) استفاده نکنید . این صفحات باعث بیدار نگهداشتن مغر شما میشوند و خوابیدن را برای شما سخت میکنند .
۶ – داشتن برنامه خواب مناسب و کیفیت بالای خواب میتواند در بروز علائم هم در روز و هم در شب به شما کمک کند .
قبل از خواب حرکات کششی را امتحان کنید . انجام حرکات کششی پا قبل از خواب میتواند به شل کردن و تسکین تنشها در پا کمک کند . با توجه به اینکه هیچ شواهد قطعی از مؤثر بودن حرکات کششی در جلوگیری از سندرم پای بیقرار وجود ندارد ، بعضی از افراد آن را مؤثر میدانند . حرکات یوگا نیز میتواند کمککننده باشد .
درزمانی که نیاز دارید مقداری راه بروید . اگر علائم سندرم پای بیقرار شدید بودند و نگذاشتند بهراحتی بخوابید ، مقداری راه بروید ، حتی مقدار کمی راه رفتن در خانه میتواند مفید باشد . بعضی از افراد درزمانی که نیاز به راه رفتن پیدا میکنند و علائم بیماری نمیگذارد که بخوابند ، بعد از راه رفتن میتوانند دوباره بخوابند .
میزان استرس خود را کاهش دهید . افرادی که استرس دارند ، خواب آنها کم کیفیتتر است و نشان دادهشده است که تمایل بیشتری نسبت به سندرم پای بیقرار دارند . سعی کنید راههایی که میتواند باعث بهبود استرس در شما شود را امتحان کنید .
اگر خودتان نمیتوانید استرس را درمان کنید ، به پزشک مراجعه کنید ، زیرا ممکن است بدون گرفتن کمک از افراد حرفهای در این زمینه نتوان استرس را کنترل و درمان کرد .
قبل از خواب دوش آب سرد یا آب گرم بگیرید . بسیاری از افراد دریافتند که دوش آب سرد یا گرم میتواند به جلوگیری از علائم سندرم پای بیقرار کمک کرده و باعث خواب شبانه بهتری شود . هر ۲ را امتحان کنید و ببینید که کدامیک از آنها برای شما مناسبتر است . در شبی که فکر میکنید نمیتوانید بهراحتی بخوابید ، قبل از خواب دوش بگیرید و نتیجه آن را ببینید .
نکات مهم
۱ – اگر قصد مسافرت دارید ، صندلی کنار راهرو را بگیرید تا بتوانید بهراحتی بتوانید در صورت نیاز حرکات کششی پا را انجام دهید .
۲ – اگر علائم بهتر نشد یا بدتر شد ، به پزشک مراجعه کنید . خوددرمانی نکنید . ممکن است شما مشکل جدیتری را پوشش دهید .
۳ – مکمل آهن را بدون مشورت با پزشک مصرف نکنید و هرگز دز فراموششده را با ۲ برابر کردن دز بعدی جبران نکنید .
بدون دیدگاه