سوختگی پوست بسیار رایج و همچنین دردناک میباشد . بسیاری از سوختگی ها بدون مراجعه به پزشک و در خانه قابل درمان میباشند اما باید حتما نوع سوختگی خود را تشخیص دهید زیرا بعضی از انواع سوختگی حتما به پزشک نیاز دارند و برای سلامتی شما خطرناک هستند . بنابراین در ابتدای مقاله انواع سوختگی را بررسی و ادامه آن درمان علمی و اصولی سوختگی های رایج را توضیح میدهیم .
انواع و درجه های مختلف سوختگی
سوختگی درجه یک : این نوع سوختگی شایع ترین نوع سوختگی میباشد که اصولا با آب جوش ، دست زدن به اجسام داغ و آفتاب اتفاق می افتد . این نوع سوختگی فقط به لایه بیرونی پوست آسیب میزند و عوارض آن قرمز شدن و متورم شدن به همراه داشتن یا نداشتن درد میباشد . این نوع سوختگی در خانه قابل درمان است .
سوختگی درجه دوم : پوست تغییر رنگ داده و روی آن تاول میزند و دارای درد میباشد . تاول ها را نترکانید زیرا پوست خود را مستعد آلوده شدن و چرک کردن میکنید . این سوختگی 2 لایه از پوست را تحت تاثیر قرار میدهد . این نوع سوختگی هم در خانه قابل درمان میباشد .
سوختگی درجه سوم : این نوع سوختگی بسیار خطرناک میباشد و باید سریعا به دکتر مراجعه شود . این نوع سوختگی هر 3 لایه پوست را تحت تاثیر قرار داده و امکان آسیب به ماهیچه ، چربی و استخوان نیز وجود دارد . پوست مانند چرم شده و به رنگ سفید یا سیاه در می آید . درد این نوع سوختگی بستگی به مقدار آسیب دیدن اعصاب درون پوست متغییر است . این نوع سوختگی به دلیل پاره شدن ( جدا شدن ) سلول های پروتئینی حالت خیس دارند .
سرما سوختگی پوست : این نوع سوختگی در زمان پایین بودن زیاد دما مانند برف و یخ بوجود می آیند . پوست به رنگ قرمز روشن ، سفید یا سایه در می آید و در صورت گرم شدن پوست بسیار حساس میشوند . این نوع سوختگی باید حتما توسط پزشک معالجه شود . بعد از سرما سوختگی دمای پوست خود را بین 37 تا 39 درجه سانتی گراد نگه دارید .
سوختن پوست با مواد شیمیایی : این نوع سوختگی به دلیل تماس پوست با مواد شیمیایی به وجود می آید . پوست تاول میزند ، محل سوختگی باز میشود ، جوش میزند و پوست تکه تکه قرمز میشود . در صورت سوختن پوست با مواد شیمیایی سریعا به پزشک مراجعه کنید .
درمان سوختگی های جزئی ( درجه اول و دوم )
روی محل سوختگی آب بگیرید . سریعا روی محل سوختگی آب بگیرید تا از آسیب بیشتر پوست جلوگیری نمایید . به مدت 10 الی 15 دقیقه محل سوختگی را زیر آب سرد ( آب معمولی شیر نه آب یخ ) بگیرید . در صورت سرد کردن ( سریع ) پوست باعث طولانی شدن درمان سوختگی میشوید .
- وسایل اضافی مانند ساعت ، انگشتر و دیگر زیور آلات را از دست خود باز کنید .
روی سوختگی کمپرس سرد قرار دهید . مقداری یخ را داخل حوله گذاشته و به مدت 10 الی 15 دقیقه روی پوست قرار دهید 30 دقیقه صبر کنید سپس 10 الی 15 دقیقه روی پوست بگذارید . به هیچ وجه مستقیما یخ را روی محل سوختگی قرار ندهید .
زخم را تمیز کنید و از ژل آلوورا استفاده نمایید . بعد از شستن دست ها با آب و صابون محل زخم را تمیز کنید تا از چرک کردن و آلوده شدن زخم جلوگیری کنید . از ژل آلوورا روی محل سوختگی استفاده نمایید . روی سوختگی باز ( درجه سوم سوختگی ) از ژل آلوورا استفاده نکنید .
- تاول های پوست را نترکانید زیرا آنها از چرک کردن سوختگی جلوگیری میکنند .
از پماد ضد سوختگی استفاده نمایید . اگر سوختگی درجه 1 دارید فقط از پماد سوختگی روی زخم استفاده نمایید . اگر از سوختگی درجه 2 دارید بعد از زدن پماد محل زخم را پانسمان کنید . هیچوقت بدون زدن پماد سوختگی را پانسمان نکنید زیرا به زخم سوختگی میچسبند و در موقع برداشتن پانسمان پوست را میکند . روزی یکبار پانسمان را عوض کنید .
از درمان های خانگی مانند : سفیده تخم مرغ ، کره و چای استفاده نکنید . اینترنت پر از مقاله هایی با عنوان : درمان معجزه آسای سوختگی میباشد که هیچکدام از آنها پایه علمی ندارند و فقط در تحقیقات بسار کوچک اثبات شده اند . بسیاری از منابع معتبر مانند” RED CROSS ” اعلام کرده اند این مواد حاوی باکتری هایی میباشد که باعث چرک کردن محل سوختگی میشوند اما ژل آلوورا و سویا در درمان آفتاب سوختگی میتوانند مفید باشند .
از خارش محل سوختگی جلوگیری کنید . خارش یکی از عواض معمول در سوختگی میباشد . خاراندن محل زخم باعث تاخیر در درمان خواهد شد . ژل پترولیوم و آلوورا میتواند از خارش محل سوختگی جلوگیری نماید .
از عسل استفاده کنید . در بسیاری از مطالعات خواص درمانی عسل برای سوختگی به اثبات رسیده است . عسل یک ضد عفونی کننده خوب برای زخم میباشد که باعث از بین رفتن باکتری های موجود در محل سوختگی میشود . PH عسل پایین بوده و به درمان شدن محل سوختگی کمک میکند .
دیگر نکات مهم برای درمان سوختگی :
در صورت داشتن درد مسکن مصرف کنید .
حواستان به چرک کردن محل سوختگی باشد .
در صورت چرک کردن سوختگی باید به پزشک مراجعه شود .
نکات و هشدارها
در هنگام سوختگی با مواد شیمیایی از تماس با آب خودداری نمایید زیرا امکان دارد که بعضی از مواد شیمیایی با آب واکنش نشان دهند .
از فوت کردن محل زخم خودداری نمایید .
از کندن پوست های مرده خودداری نمایید .
سوختگی درجه سوم را زیر آب نگیرید .